THAWHTHAN NUN
By Rev. Za Biak Ling
Lk. 24: 1-12; Mtt. 28: 7b “….Zeicahdah a nung mi cu a thi mi lakah nan kawl? Hika ah a um lo, a tho cang…”; “…Thihnak in thawh ter a si cang i atu cu nan hmai ah Galili ram ah a rak kal chung cang…”
Cantha ka hmuh mi cungah lunglawmnak tam pi ka ngei. Paul Knitter chim mi kan i hrawm ah cun, darkhing pahnih a thang. (i). Ralrinpeknak dar (Alarming Bell), (ii). Sawmnak dar (Invitation bell) an si a ti mi nih hin kan Bawipa Jesu Khri thihnak a tei i athawhthannak a thar in a kan thei ter i, thawhthan nun a thar in i thrawm ding ah a kan sawm.
Kan Bawipa Jesu Khri nih minung a thawhternak hi; Lazaruh, Jairus fanu le nuhmei nu fapa a thawhternak tiin kan hmuh. Lazaruh thawhternak he pehtlai in, Palestine ram hi a lin ngai mi a si caah nili ah hin cun an ruak hi a thu ngai cang lai. Lazaruh hi thawh ter a si hnu ah kum 30 a nung rih i, thut hnu i thawh ter mi a si ca ah zeitikhman ah a hmai a pan bal lo an ti.
Lazaruh thawhter nak zawn i Jesu Khri chim mi pawl kha tlawm pal in vun ruat ti ta hna uh sih. Lazaruh ti can ah hin Jesuh dawtmi (philos) ti a hman lengmang. (John 11:3, 36, etc.) Cucaah hihi pumpak Lazaruh si lo in Jesuh dawtmi Khrihfami vialte can ah hman in zumtu vialte thawhthannak kong cawnpiaknak a si ti in kan lak kho ve hnga. Cuca-h thawhthannak nih tinh mi thil biapi a um ko ti cu a fiang.
1. Lazaruh thawh ter a si lio ah Jesuh nih "Ka Pa, ka bia na ka theihpiak caah kaa lawm," a ti. Pa le Fapa pumkhat si nak a lang ter. Zumtu nun cu Jesu Khri nun i hrawm a si ti hi Bible nih a kan cawnpiak. Jesu le Lazaruh hawikomnak, i pehtlainak (intimate relationship) nih thihnak in a thawh ter. Jesu thinak in thawhter a si nak cu Pathian thawnnak in a si. Voitampi cu vawleicung thil kan tawn mi ah hin kan thi ve tawn (thi ka ti mi hi pumsa si lo in thiltha tuah kholo nak) thinak. Cu Pathain he i pehtlai nak, i hawikomnak nih thihnak in thawh ter kan si ve. Cuca-h teitu nun kan ngei ti nak a si. Thawhthan nun nih Pathian duhnak tuah ding a kan fial. Voitampi cu nun i i hawikomhnak, a duhnak tuahnak nak in thlacam rumro i rinh hi kan hman tawn. Kan pal thlu lo na-in, thlacam ngai tung a duhnak tuah tung lo hi a poi taktak. Cucaah thla cu kan cam lai. Asinain i hawikomhnak le a duhnak tuah hnu ah cam a herh.
2. “… anni nih keimah cu nangmah thlah mi ka si kha an ka zumh khawh nak hnga caah a si….” A thihnak a sau hnu ah a thawhter tik ah Jesuh thiltikhawhnak an zumh deuh nak hnga caah a si a timi an um. Jesu nih Judea ram Lazaruh um nak vakal ding a chim hna lio ah lung cheh ding in an rak i tim nak hmun a si caah kal lo ding in zultu pawl nih an chim. Hi kong hin Johan catialtu nih fiangte in cawnpiak a kan duhmi cu Jesuh nih harnak a hrial lo i, sunparnak (glory) le temhtuarnak (cross) hi then awk a tha lo ti hi a si. Kan bawipa Jesus Khri vailam cungin temntuarnak nih thawhthannak sunpernak ah a canc ter. Cucu Khrihfabu cawnpiak a duh bikmi hna cu a si. Kan thawhthan nun hi Krifa mi lak long ah si lo in zumlotu pawl sin ah nunnak bak in langter ve ding a si. Temhinnak nih hmai a sak lomi sunparnak cu Khrih sunparnak he aa ralkahmi a si.
3. Lazaruh thawhter ding ah a kal bantuk in sermi thil vialte ca ah a nunnak pek dingah a kal ti zong in chim khaw a si. Dawt a tlak lo vawleimi caah a Pa duhnak le dawtnak ruat bu in a chiatha thleidan hnu ah thih fuh ngamh ralthatnak a si. Hi bantuk ralthatnak hi kan herh bik mi a si. Krifa kan si cu ruah lo pi in thil a cang mi a si lo. Harnak ton ding kong rumro ruah nak in a herhnak tu zoh in raltha ngai in hmailei nor ding hi zumtu rian a si tawn.
Socrates hi dinnak kong a chim ruangah thong ah an thlak. Thah ding a si lai ni ah nawlngeitu nih thah an sian lo i zaam an fial, a duh lo, i an thah. A thih hnu kum 200 ah Epictatus nih Socrates hi rak zaam sehlaw a rak thi hnga. Biatak a dirpi i a zaam lo caah a takpum cu a luan cia kum 200 ah a thi cang nain nihin tiang Socrates cu a nung peng a ti. Jesuh cu midang nunter dingah a mah a thi. A mah tu cu aa kaltaak ko. Cucaah nihin tiang a nung peng ve. Cucu nihin ih kan her mi thawhthan nung kan ti mi cu a si.
4. Jesuh nih Lazaruh ruak zualnak thuampi, Phoih uh law kal seh tiah a ti. Judahmi hi an thih tikah Iziptmi bantuk in thu lo ding in an i tuah lo. Ruakpuan zualnak tu in an pum le an kut kha fek tein an temchih hna an ke zong hri in an tem hna. Lai mi zong aluan ciami can ah khan kan rak tuah ve tawn. Lazaruh thawhternak nih hin hlanlio a luan cia kum 2000 lio ah Bawi Jesuh nih mipa pakhat Lazaruh cu a thihnak ni-li nak ah a thawhter ti men kha a kan cawnpiakmi a si lo. Kan thawhthan nun ah hin Pathian ram ca-h temtawntu vial te phoihpiak si kan herh.
“…Zeicahdah a nung mi cu a thi mi lakah nan kawl? Hika ah a um lo, a tho cang…”; Thihnak tei in a thothan mi cu thawnthan nun lawng in kan ton khawh lai. Thil ti khawh nak ngei ding in thawhthan nun a kanpek tu Pathian thang that uh sih.
“…Thihnak in thawh ter a si cang i a tu cu nan hmai ah Galili ram ah a rak kal chung cang…” Galili hi public ministry hi a lang ter peng mi a si. A ram caah riantuannak in nihin ni i thihnak in a thothan mi cu thawhthan nu he tong hna uh si.
