Tuesday, October 30, 2012

Hmual a ngei mi thlacamnak



 Hmual a ngei mi thlacamnak
by
San Toe


Bible  : II Chronicles 7:14..Ka min in kawh mi ka mi hna nih khan an lung an I tthumh I thla an cam I ka hmai kha an kawl I an lam thalo khan an I mer ahcun ,van khin ka run theih lai I an sualnak cu ka ngaithiam hna lai I an ram cu ka dam ter lai.

           Thlacam ti mi hi zei bantuk biak nak poah nih an ngei mi le an tuah mi a si. A ruang cu thinphan nak, ttih nak, harsat nak  ti bantuk chungin an luat nak hnga ding caah a si loah an biak mi cungah zumhtlak  in an um nak hnga caah an biak mi sinah ruah nak hal , duh nak hal, a si loah an biak mi lungton nak caah thlacam nak hi an ngei cio. Zei bantuk biak nak poah ah thlacam a tthawng deuh mi poah cu thlarau thazang ( spiritual ) lei ah thazang an ngei khun. Khrihfa kan si nak zongah thlacam a tthawng deuh mi poah cu hawihlei in thlarau thazaang tthawn deuh a si ko. Pathian mi pakhat  nih a chim mi cu Khrihfa mi kan si nak ah thlacam hi a biapi bik a ti. A ruang cu thla kan cam lawngah kan biak mi ziaza, duh ning kan hngalh khawh a ti. Cu bantuk  tthiam tthiam in pakhat nih a ti ve rih mi cu thlacam cu kan Pathian kan chawn nak ,kan duh mi pathian sinah kan langhter nak,ca kan kuat mi a si i Bible hi Pathian nih ca a kan kuat mi a si a ti. Cu caah Khrihfa kan sinak ah thlacam le bible rel hi a biapi tuk mi a si. Amah balte thla hi zeitin dah kan cam lai ti hi a biapi tuk ve. Jesuh zong nih a zulhtu pawl thlacam a cawn piak ve hna. Kan nih zong nih thla kan cam tikah tuah ding, zulh ding, chim ding, hrial ding  etc….pawl hi ngeih a herh ve. Mi cheu khat cu thlacam tikah fahnak an mah le mah an i pe ( an I thong, an I cum, an I beng, an au an khuang,) hi hi a ttha khun maw, a herh khun maw,Pathian nih a thei hlei maw, a cohlang khun maw, cu caah thlacam tikah ruah a hau ngai.
            Kan thlacam mi hmual ngei seh ti kan duh ahcun : (1)Lung I tthumh ( I porhlawt lo ) hi a biapi tuk.  Zeitluk hmanh in kan hman mi bia le holh ttha ko hmanh sehlaw I porhlawt nak lungthin he thla kan cam cun pathian sin a phan lai lo. Pathian sin aphan mi le cohlan awk tlak thlacam cu lung I tthumh bu tein thlacam hi asi. Pharisee pa le tex collector pa nun nak ah kan hmuh khawh ( Luke 18 :10-14).Na thlacam hlawhtlin na duh cun I porhhlawh hlah, I uah hlah, na lung ngan hlah, cu bantuk lungthin I tthumh bu he thlacam cu pathian nih a duh mi le a cohlan mi hmual  a ngeihter mi thlacam nak a si. (2)Mah le mah I hngalh I lam ttha lo mertak hi a biapi tuk ve.   Thla kan cam hlan ah kan hngalh awk cu hodah ka si ti hi I theih hmasa ahau. Tachun nak ah misual, mipalh, mi chanbau, hawinak in tlamtling lo deuh mi bawmh hau ka si ti bantuk pawl hi I theih hmasa ah a tha. Mi nak in a ttha deuh le tlamtling deuh in kan I ruah I cu lungput  he  thla kan cam ahcun santlai lo a si. Cu bantuk tthiam tthiam in kan tuah mi thil tha lo a si mi kha mertak, kal tak ahau fawn. N.T catial tu Luke & Jeim idea ahcun tuah ding mi theih ko mi tuah lo cu sual asi an ti. Chim duh mi cu kan tuah mi thil ttha lo si ti kan hngalh ko mi mertak, kaltak duh loin cu tining in pathian sinah thla kan cam mi hna hi pathian nih  duhlo, a cahlang lo. Lam ttha lo vialte mertak in pathian sinah thlacam hi hmual a ngei mi le a cholhlan mi thlacam nak a si. (3) Midang sual ngeithiam buin thlacam hi a biapi tak mi a si Khrihfa kan sinak ah a dawh tuk mi nun zia cu midang sual ngeithiam hi a si. Khrih amah hrimhrim nih kan sual nak akan ngeithiam ti hi philh lo ding a si.Mi dang sual ngeithiam tung lo in mi sual  a ngeithiam tu Pathian sinah thlacam hi a cohlang lo I hmual  angei lo. Minung tampi kan thlacam pathian nih akan leh lo nak a ruang cu midang he kan I si kan I vel, bia kan I tuah, taza hna kan I cuai hna, nu hmei sifak santlai lo kan hlen thawu hna bupi in Pathian sinah thla kan cam caah kan thlacam mi hi pathian nih a duh tawn lo I a cohlang tawn lo. Cu caah kan thlacam mi hmual a ngeih nak ding ahcun midang sual ngeithiam hlen thawi lo buin thlacam kan herh ve.  Cu caah a dongh nak ah chim ka duh mi cu thlacam ti mi hi kan biak mi Pathian kan mah nih duh tin poah in rian fial, ttuan ter, tuahter timh hi thlacam nih a tinh mi a si bal lo, amah Pathian tu nih a duh ningin kan cungah rian a ttuan a kan fial nak ding  caah  asi deuh. Pathian nih amah duhning in le hmual a ngei mi, a colhlan mi thlacam kan thiam ve khawh nak ding caah kan zapi caah thlachuah  nak kan pek piak ko seh.Amen!

                               

            
        

Sunday, October 7, 2012

Damank pathum



Dear PCCF Hawi le hna


Bawipa thawhtthan zingah damnak a kan pe i kan nunnak lam a kan hruaitu kan biak Pathian a min ka thangthat. Tuzing ah Pastor Filip LIan nih thawngttha an van kan chimh, A cungah kan ilawm tuk ti zong chim ka duh. A hi UTS ah Doctor of Ministry  kai lio mi a si. A sermon hi a ttha kho tuk mi a si. rel lo in maw um sual lai cih, rel hrimhrim ti ah sawmbu in...
                                                                   Pastor Filip Lian


 John 5:5, 6 Cu ka ahcun mipa pakhat, a zawtnak kum sawmthum le kum riat a si cangmi a um.  Cuka i a rilh ko cu Jesuh nih khan a hmuh i kha can riamruam a zawtnak a si cang kha a hngalh caah amah cu a thawh i, Dam na duh maw?” tiah a hal”.
Kum 38 a zawt mi pa hi ruah len tikah kum (38 ) chungah amah ca’h ni khua aceu lai lo. A mui peng lai. Vawlei cung achuak chan hi aum lai lo. Nuam tein aum kho lai hi ka zumh hrim lo. Biakinn zong apanh khawh lai ka zumh lo. A taksa a zaw hleiah a thinlung, athlarau zong nuamnak  a hmuh khawh lai ka zumh lo. Ataksa azaw bantuk in athinlung a thlarau tiang azaw lai ti hi a fiang.
1.Taksa; Taksa damlo tikah zeihmanh atuah zuam lo. Tuah duh mi zong tuah kho  hlah. Kan tak pum cungah hma pakhat te a um mi hmanh zei kan tuah pi khawh lo. Taksa adamnak dingah cun taksa nuamnak zong tuah aherh. Taksa nih aduh mi zong tuah le ei piak a herh. Zeicah tiah taksa kan si ca’h asi. Kan taksa kha adam lai i rian zong kan ṭuan khawh lai. Biakinn zong kan kal kho lai. Baible zong kan rel khawh lai. Thla zong kan cam kho lai i hla zong kan sa kho lai, a lam zong kan lam kho lai. Lai mi Pastor cheukhat nih kan i cawnpiak mi cu vawlei cung kan nun lio ahhin kan taksa hi har lengmang in um le nun taksa kha thong thlah bantuk in thlah  i Vanram longah nuam te’n hlasa le Sui luchin hmuh ding ti long hi kan i cawnpiak. Vawlei cungah nuam tein um khawh zong hi kan taksa ca’h abiapi ngai mi asi ve.
 Pathian nihhin vawlei cungah har lengmang in um i vanram longah hlasa khawh ding hi a kan timh hrim lo. Vawlei cungah  zalong tein um ding  ah le tlonleng dingah nawl pe mi kan si. Vanram longah i nuam ding le hla sak ding khi akan timh theng lo Vawlei cung ca zongah i nuam hna seh a kan ti.Vancung ram kan ti mi hi Lai mi nih kan ruah mi cu vancung ram khi asi rua kan ti. Vanram theng khi asi lo. Vawlei cungah  Evangelist minthang (Billy Graham) nih cun Vanram na hmuh duh ahcun ka inn chungkhar ah ra law rak zoh uh ati. Cu achim duh mi cu vawlei cung ahhin vanram asi ko ti nak asi. Vanram cu Vancung ram  khin asi hlei lo vawlei kan umnak, kan nunnak hmun hi Vanram zong  asi ko.
 Lai mi nih kan ruah khawh mi cu thlarau ca’h vanram conak ding tiang long hi kan ruahnak nih aphak khawh. Vawlei taksa ca’h kan ruah tuk lem lo. Fimnak cawn ahau lo e sianginn kai ahau lo e ti bantuk.. Hlan i Pathian rianṭuan tu hna Peter, John, te pawl hi sianginn akai lo mi nih kan ni lak riammang i  sianginn akai mi ca tang sang deuh mi ṭhuaihnakah kan hman tawn. An nih hi tuchan  Ph.D nain an sang deuh ti kha kan philh lo awk asi. Vawlei kan nun lio asi ca’h taksa ca fim zong aherh rum zong aherh. Pathian nih hruh le sifah ngaiin  um ding hi a kan siang lo. Alam kip in ṭhancho ding hi a kan duh piak mi cu asi. ( Efe. 4: 15).
2.Thinlung; Thinlung  adam lo tikah taksa aderter, ruahnak ṭhat lo tampi  a chuak pi. Kan nun anuam khawh lo thih hmanh kan ngamh. Zeihmanh kan tuah duh lo. Thil pakhat ruangah kan thinlung a zaw lungre a thei tikah ih khawh lo i hngilh khawh lo in kan um. Rawl zong ei duh hlah khoika hmanh kal duh hlah. Puan i tom i ih kan duh. Thinlung adam lo tikah taksa zong a zaw i thlarau zong azaw chih. Thinlung adam nak ding ca’h cun nih peng ahau thil ṭha longte ruah ahau. Tuah duh mi tuah ahau thinlung zalong te’n chia ahau. Tahchunnak ah mi pa khat nih thil pakhat atuah khawh lo atlamtling lo ruangah a ruah mi  atuah ṭhan khawh ahcun  athinlung a nuam i adam. Ngaknu tlangval zun in azaw mi nu/pa cu zei sii hmanh nih athlop kho lo adam ter kho lo. A ngaknu/tlangval nih kan dawt tuk ti mi bia pakhat te nih apum chungah azawnak vial te cu direct in adam ter.
3.Thlarau;  Thlarau adamnak ding ca’h cun Pathian apakhat nak ah chiah le ruah. Bible ca rel thlacam Pathian sinah  i pum pek  Pathian he i hlat lo in amah he um ṭi peng aherh. Biakinn ah kal lengmang. Pathian bia long ruah le ngai peng, a herh ahcun alam zong lam ding. Jacob nih upa bik a sinak fek tein atlaih bantuk in Pathian long kan i  tlai peng ahcun kan thlarau adam lai.
Taksa,Thinlung le Thlarau  hi athen kho lo mi asi. Zumhtu tampi nih kan i palh tawn mi cu taksa ca’h aherh lo thlarau  ca long aherh kan ti tawn. Rawl ulh thlacam hna ni (40) kan aulh tikah aṭha ngai  nain Jusuh Khrih hmanh nih ti mi  kan lai mi bia ah kan zulh ter ton kan ni hi thlarau kan si rih lo taksa in  anun mi kan si rih ti hi kan ni fiang aherh. Jesuh kan si lo ti zong kha kan ni fiang aherh  ngai tiah ka ruah. Taksa ni a celh lo tikah thlarau thinlung zong adam kho ti lo i, ahnu ah cun nunnak tiang aliam khawh. Lai mi zumhtu cheukhat nih cun taksa kha hrem in thlarau ca long kha kan ruah. Taksa ca zong aherh  Thinlung ca zong aherh i Thlarau ca zong  aherh. Mah hna pathum hi atling tein adam hnu ah pum ngandam ti  khawh kan si lai. Pathian nih kan thinlung chungah athar in thluachuaknak kan pe piak hram seh!