Tuesday, September 27, 2016





pccf online sharing no. (31)
Hoidawt nan dam cio hna maw?
Theme: Thlawchuah (Beatitude) Mthew 5:3
Reading: Mi chambau kan si ti aa hgnal micu lunglawm(blessed)mi an vasi dah. Zeicatiah vancung pennak cu an mah ta a si.
Lomhnak :Mathew thawngtha in thluachuami sinak dirhmun chim khawhnak caantha ka hmuh caah tampi ka lawm. A ka thiahtu upa hna cungah lawmhnak bia ka chim.
Biahmaithi
Mathew thawngtha hi synoptic gospel ah a phundang in aa lang. A bikin tlangcung cawnpiaknak ahhin a thawtnam a dangin a si khun. Cun pinah Pathian lei i a hmuhning le biafang a hmnanak tete ahhin sullam an ngeituk.
Mathew cu bible scholar a cheu, Orgen tibantuk nih cun tial hmasat mi a si tiah a zumh. Cun tial kum, A.D. 85 Pentecost hnu in Mathew nih Judah mi, Zisuh cu Messiah a si tiah a zumi hna sinah a tialmi a si tiah R.T. france Mathew,evangelist and teacher, nihcun a ti.
“Thluachuah” biafang a hmanning:
Hika zawnah hmanmi biafang hi Greek makarioj in a rami a si. A sullam cu thlawchuah mi tinak a si. Bible hlun ruahnak hecun a dangdeuh ko. OT ahcun “ thluachuah” cu minung lei hoih in a chim Eg. Psalm 1:1, mitha lo mi hna khuakhan nakah, misual mi hna lam zong a zulo micu mi thluachuah a ti. Cunih a sawh micu thluachuah hmuhnak lam cu tuahsernak in a ra tinak khi a si.
A si nain hika zawn Mathew nih a hmanning hi minunglei hoih in a chimmi si loin Pathain lei kam dirhmun tu in a chim. R.T. france nih hikong he pehtlai in a chim mi: makarios does not state that a person feels ‘happy’, but they are in a good situation. Mi thluachuah timi cu thil a cangmi cungah mi pakhat a lawmh khi silo in, dirhmun tha ah an um khi a si”a ti. A tanglei cang 4 nak zawn rel tikah a “a tap a hrammi cumi lunglom mi an si” a timi tuak tikah lunglawmhnak cu mahnih tuahser nak a rami feeling cungah a hngat mi a silo ti kha a langher.
Tu lio zumhnak lei thlihran cuan tikah tlangcung cawn piannak hi a sullam leh a kakheng loin kan umsual ve hnga maw!. BawiJesush cawnpiaknak hi khuaruah har a si. A cawnpiak nakhi thluachuah biafang blessed in a awt. Zeidang bia lak hmasat lo bakin “thluachuah mi hna” ti in a thawk. Cucu ruatawk a um. A sullam cu na dirhmun thlen a sicang ti he a khat. Mathew thawngtha nih Jesus kong a langhter tikah hin OT nih phuanchung mi vialte Zisuh ah an i fu viar. Zisuh cu Nawlbia tlinhtu a si (5:17) ti kha athawnght muru a si. Phundang in kan chim ahcun midang hlawtlinnak cungah lomhpi nak congratulation kan ngeih khi a si. Pathian thinlung a dawhning le a thatning, abikin misifak le misual leiah a thinlung a cam zia kha thukpi in a langhter fawn. Khamhnak roco nak ding caah minung nih hlawh awk a thati lomi, miding sinak kha a fapa ah free in a kan thenh. R.T.France nih cun hiti hin a fain ter, makarios is commendations, congratulations, statements to the effect that a person is in good situation” tiah a ti.A chim duhmi cu Jesus thawngin thluachuah kan conak le Zisuh cu nihin zumtu caah dirhmun i thlennak hmunhma (turningpoint)a si ti kha a si.
Thinlung thluachuah (blessed poor in spirit).
Luka thawngtha nih cun “thinlung” spirit a telh lo (Luke 6:20). Sihmanseh law Mathew thawngtha nih a chim mi “thinlung” ruah tikah taksa ram sifah hecun i dan dawh a si. W.D. Davies le Allison The international critical Mathew commentary, nihcun sifah timi hi thlarau long si loin taksa le economic poverty zong a si ti. A sinain BawiZisuh nih a chimmi hi phundang deuh sehlaw a dawh. Zecatiah a bia ngaitu hna hi mipi sawh silo in a zultu, Zisuh zulh dingah pum aa pe cangmi an si. Cun Mathean community buu zong hi Thiangthlarau an co hnupi in derh mi a si fawn. Cuaah thlarau ah sifah ti hi a tanglei dirhmun in langhter ka duh.
1.Pathian he chunglei in I hngalhnak (intimacy).
R.T. Frace, The gospel of Mathew, fiannter ning incun “thlarau ah sifah cu ziaza lei derthawm khi a silo, Pathian he pumpak peitlaih nak a si. Thlarau ah khuaika hmun ahdah ka um ti i hngalh (positive spiritual orientation) a si” tiah a ti. Luke 6:20 kan zoh ahcun second person a hman. “Mi thluachuah nan si” a ti hna. Zisuh nih a zultu a chonhbiak hna ning le mibu a ti hnaning a dang. “ Bawipa thlacamnak ah a timi cu “thla nan camtik hmanh ah ‘vancung khuaum kan pa tiin’ nancam lai a ti” hna.Vancung pennak kong a chim tikah mibupi sinah cun tahchunhnak in chim, a zultu hna sinah cun fiang ko in a chim. Cu nihcun a zultu dirhmun cu aa dang deu ko ti kha a langhter.
Thlarau ah chambau hi Mathew nih a forh. Zeicatiah thlarau in a chambau cangmi nihcun Pathian an hlam zungzal tawn i a duhnak tuahnak ahkhan an tahhram tawn. Robert Jameison A.R. Fuesset a commentary on Old and new Testament, nihcun “thlarau lei ah sifah nak ton lo cun Kri rumnak chungah lut khoh a silo” a ti. Thlarua ramah mi chambau hi Pathian hmuhning incun mi sifak takak cu an si. David kong Psalm 34:6 nih a chimmi “sifak pa thlacam nak kha Pathian nih a theih i, a harnak chung in khamh” a ti. David cu Pathian a duhnak kha a sifah nakzawn cu a si. Nun ramah cu bantuk halnak le duhfah nak umlo ahcun Pathian le zumtu i hngalhnak cu a tling kho lo.
2.Vancung pennak rocotu (heir of the kingdom of heaven)
Mathew thawngtha a tawhfung pakhat a si ve mi cu “vancung pennak” a si. Judah mi pomning ahcun caan donghnak ah Pathian nih Israel ram a chanchuah lainak kong tuak in a sullam leh a si. Sihman sehlaw Krifa nihcun vancung pennak cu a ralai dingmi le cun a tu ahhin a phancang ti in pom a si (Mathew 3:2). Zeicatiah Jesus nih Pathian pennak cu a ratpi i, curam, lamhlat tukah a ummi kha kan naih teah a kan chiah piak. Hebrews catial tu nihcun “kan tep cuahmah (have tasted the goodness of God and the powers of the ages to come) cang” a ti (Hebrews 6:5). Paul nih cucu thluachuah vialte lakah thluah tiah a ti. “U lenau hna a tu vawlei kan nunchung calong ahhin kri cu si sisehlaw, mi vialte lakah mivan chiabik cu kanmah hi kan si hnga” ati (I Cor 15:19). Cu nihcun Paul a thazang thawnter tucu Pathian pennak a si ti kha a langhter.
Vancung pennak chung nun kan zohtikah Mathew nih a chimning cun hremnak nih a zulh (5:10). Zultu hna “dinak nan tuah ruangah hremnak nantong lai zeicatiah vancung pennak cu nan mahta si” a ti. Pathian policy hi vawlei nih a ing kholo. Phundang in chim cun van law lei vawlei law phung a lolo nak kha a langhter. Van phung law in kal ahcun harnak cu hrial awk a thalo. Paul zongnih “harnak nihcun in khohnak a chuahpi, in khohnak nih cun ziaza a kan ngeihter” a ti ve (Romans 5:4). A si nain zeitin dah cucu kan ton respond kan tuah ti kha a biapi tuk Allison le Davies international critical commentary on Mathew . nih cun, harnak chungah lawmhnak muisam cu krifa, lamkal tu le myrtar in a thimi hna hoinih tluklo mi an zia langhter tu (distinctive) a si tiah a ti.Cucah harnak cu Pathian pennak rocotu i a hmelh chunh pakhat a sive ti usih law kan palh lai lo.
Biadonghnak
Tlangcung sermon ah thluachuah kong krifa Bible nih a chimmi hi a phundang tuk. A ruangcu tuahsernak in hmuhmi si loin, tuahsa in pek mi a si. Zisuh nih comment a kanpek sawhmi si loin a mah ah temchih in thluachuah ah sermi kan sinak, cun lungthawh (feeling) ruangah si loin a bia in a rami lomhnak a si catu ah a si. “Blessed” thluachuahmi ti mi nih hin kan khamhnak le zungzal nunnak a telh chih cang. Cucaah hi theih ahcun lomh loin kan um kho lai maw!!
Hlaphuah tu: It is well !!!!!

Nan dihlak cungah Pathian thluachuah um ko she.
Timothy kham
Philippines