(August 28, 2011) PCCF Weekly Online Sermon

ONLINE THEOLOGY

By

Pastor Ngai Men

Salm 121: 4, Isreal huhphengtu cu angu bal lo i aa hngilh bal lo.

Luke 8; 45, Jesuh nih cun aa thawh i, “Ahodah a ka tawng?” tiah a ti.

Gen. 16; 13; Hagar nih cun Bawipa cu, “Nang cu mi a hmutu Pathian na si”, ti min in a auh.

A tu bantukin Online in a mah Pathian bia ruahti khawhnak caan ttha a kan petu kan Pathian a min ka thangtthat . Online Sermon tawlreltu le Online thawngttha in thazang lak dingah caan a petu nan dihlak lunglawmhnak he nankut kan tlaih hmasa hna Pathian daihnak nan cungah um ko seh.

Pehtlaihnak (Communication) kan timi hi taksa, thinlung, thlarau tthanchonak ah a um lo awk a ttha lomi a herh ngaimi le a biapi tukmi pakhat a si ve. Pehtlaih ning kan timi hi phunli in then khawh a si.

1. Mah le mah i pehtlaihnak (Intrapersonal communication)

Mah te in i biachim, au, nih, ttah, mangmanh, khuaruah,feeling, ti te pawl an si.

2. Pakhat le pakhat pehtlaihnak (Interpersonal communication)

Pakhat le pakhat hmaitonh tein i chawnh (Face to face)

3. Mi buu pi he pehtlaihnak (Group communication) A bu a simi he pehtlaihnak, mizapi he hmuhton le biaruah tti, cawnpiak, Training, Seminar, ti bantuk.

4. Mi zapi, mi tampi huap in pehtlaihnak (Mass communication)

TV, Radio, Television, Newspaper le a dangdang Internet/Online ti bantuk in miza pehtheihnak hna an si.

Atu kan chan cu Information Technology (IT) chan ah kan um hna i, Internet/Online zawng in thawngpang kip theih khawh le i chawnh biak khawh le Pathian thawngttha hna i hrawm khawh a si cang. Internet/online ka thut ahhin hi fimnak minung sinah arak petu Pathian hi thangtthat lo le lawmh loin ka um kho tawn lo.

Internet/online kan tthuttikah kan duhmi status in tthut khawh a si. Cu kan status nih cun kan dirhmun a langhter ve.

1. A Hring (Available theory)

Ahring timi nih a langh termi cu zalawng tein chawnh khawh (Available) ka si tinak khi a si. Hmaitonh online in pakhat le pakhat i chawnhbiak khawh a si. (Interpersonal communication or two way communication).

A hring (Available) in tthut a tthatnak

1. Thinlung tha dam (free or open) zalonng tein a ho poah he pehtlaih khawh a si.

2. Kan herhmi tlam a tlin bantukin midang herhmi zong bawmh khawh a si i rian ttha tampi ttuan khawh a si.

3. Mi tampi he chawnhbiak a si tikah mi dang sinin fimnak i chap khawh si ve.

4. Hawikawmhnak or pehtlainak tha a tthawn ter.

5. Thluak ttawlnak, thinlung tha damter (relax) nak ah a ttha.

Atthat lo nak

1. Zalonnak kan timi zong hmanthiam lo ahcun palhnak, luan sual le palhsual a tam ve.

2. Mah rian tlolh a fawite a biapimi rian tlolh khawh a si.

3. Can tampi theihmanh lo kar ah a lak in luanter a fawi.

Kan Baibal ah Salm hlaphuahtu pa nih “Isreal huhphengtu cu a ngu ballo i aa hngihlh ballo” a ti. A kan huhphengtu kan Pathian hi IT holh in kan chim ahcun a Off bal lomi, a zungzalin kan caah a Online pengmi Pathian, kanmah bawmh awk caah le kan herhmi pek awk caah, kan auhmi theihnak ding caah kan caah available a si zungzalmi Pathian a si ti kha Available theory nih a kan cawnpiak.

2. Asen (Red theory)

Asen nih a langhter duhmi cu ka manhlo ngai (Busy), a herh tuk lo ahcun na ka chawnh lo ah a ttha tinak khi a hei si hnga. A si nain a herhmi taktak cu chawnh khawh ka si tinak cu a langhter ve.

A tthatnak

1. A herhmi he lawng chawnhbiak a si tikah rianherh tlam a tling deuh.

2. Mi tampi he chawnh a si lo caah palhnak a tlawm deuh.

3. A herhmi taktak caah open a si ve tikah a herhnak zawn in mi caah thil ttha tuah khawh si ve.

A tthatlonak.

1. A chawntu caah thinlung zaa a long lo, a nuam lo.

2. Mi nih hem a si lo tikah hawikawmmhnak tha a der deuh ve.

3. Rian ttha ttuannak ah thazang a der, ttuan khawhmi a tlawm deuh ve.

Jesuh Khrih vawlei a len lioah mi tampi a damter hna, aa manh ballo kumthum chung a rian ttuannak kan zoh tikah ah tuchan holh in cun a busy peng kan ti lai cu. A si nain zeitluk a busy zawngah amah a panhtu, a herhtu paoh caah available a si peng fawn. Kum 12 thichuakmi nu zawngmi zapi lakah a thli tein a puanki ka tongh ahcun ka dam lai ti zumhnak in Jesuh puanki a tongh tikah , Ahodah a ka tawng?, tiah a ti. Jesuh cu a tthlite in a puanki tongh hmanh a thei khotu a si. Mi caah a nun can vialte a hman dih. A busymi hi mi dang tthatnak ca ah a busy, mah ca nun si loin mi ca nun bakin manh lo ngai in rianttha a ttuan pengmi a si. Midang tthatnak ding caah busy hi Red Theory nih a kan cawn piak duhmi a si ve.

Langh lo (Invisble theory)

Invisible tu cu langh lo lawlaw i thuh bak a a si i mah nih chawnh duhmi lawng chawnh khawh(One way communication) a si. Mi dang caah a open lo kan ti lai cu. Kanmah herhmi le duhmi tuahnak caah hman deuh mi a si. Mi ca nakin mah ca a hoih deuh.

A tthatnak

1. Mi nih hna hnawh khawh si lo tikah mah rian tam deuh ttuan khawh a si.

2. Rian hma a kal deuh, mah rian hlawhtlinnak ah a ttha hnem.

3. Mah duh herhmi tlamtlinak ahcun a ttha tak , a nuamh zawng a nuam tak ve,

A tthatlonak

1. Mah ca tthatnak deuh lawng a si tikah rianttha tampi tlolh khawh a si.

2. Hawikawm, chungkhar kan minung hawi he pehtlaihnak ah tha zang a der.

3. Mi nih herh caan ah chawnh khawh si lo tikah a herhmi or thilttha tlolh a fawi te.

Kan biakmi Pathian hi kanmah nih kan hmu kho lo nain amah nih cun a kan hmuh khawh dih viar. Hagar nih A bawinu Sarai sinin ka zam kho lai tiah a ruat nain Bawipa nih cun a rak hmuh ziar ko i Shur khua lei kalnak lam in a rak bawh i a bawi nu sin kir tthan ding a chimh tikah Hagar nih cun a mah le a mah kha, ‘A ka hmutu cu a ka hmuh taktak ko maw?”, tiah aa hal i cucaah Bawipa cu “Nang cu mi a hmutu Pathian na si’, ti min in a auh. Kapkhat lei kan chim ahcun nangmah cu keimah nih kanhmu kho lo nain Invisible in pei na rak um ziar ko hi na ka hmuh taktak ko hi ta tinak khi a si hnga. Pathian cu kan dawtmi hna, kan chungkhat, kan Khrihfabu kan hawile nih an kan hmuh lo nak hmun kan um lio caan zongah a kan hmu kho pengtu Pathian a sinak kha Invisible theory nih a kan cawnpiak duhmi a si ve.

Biafunnak

Jesuh Khrih hi pehtlainak fek le tlamtling a tuahtu (Great Communicator) a si kan ti khawh. Vawleicung a nun lioah a Pa Pathian he pehthlaihnak fek tein a tuah kho pengtu a si. Zeithil a tuah lai poahah a Pa Pathian sinah thla a cam ta hmasa, Vailam cung a thih lai tiang hmanah “Ka Pa an sual ngaithiam hna zei kan tuah ti an hngal lo”(Luke 23;33) tiah a pa a chawnh. Cun “Ka nu, khaka ah khan na fapa a um khah,” tiah a vun ti, ²⁷a dawtmi a zultu zong cu, “Khaka ah khan na nu a um khah,”tiah a vun ti ve. (Jonh 19;26). Jesuhkhrih nih a hmanmi pehtlaihnak hi kaphnih pehtlaihnak (Two way communication or Horizontal communication) Van lei le Vawlei lei pehtlaihnak tlamtling a tuah tu a si.

Kan biakmi kan Pathian cu a sermi minung he pehtlaihnak tuahnak ding caah ready or available a si peng. Kan pehtlaihnak, kan thlacamnak leh ding caah le chawnh awk caah kan caah “ONLINE” ah a um pengmi Pathian kan biak hi kan van ngeih khunnak a si. Kanmah nih kan hmu kho lo nain kan phanhnak paohah Invisible in a kan kilveng pengtu a kan zohkhenh pengtu zei kan tuah le kan ruah a hmu kho dihtu Pathian kan ngeih hi kan van tthat khunnak a si. Zeitik caan hmanhah a ngu bal lomi aa hngilh bal lomi kan caah a Off bal lomi a “ONLINE” pengmi Pathian hi nangmah le keimah kan Pathian a si ti hi “ONLINE THEOLOGY” nih a kan cawnpiak duhmi a si.

Lawmhnak tampi ka ngei.

Ngai Men

“

(August 28, 2011) PCCF Thlatin Pumh caanhmannak

Nan umnak le nan sianginn kai nak cio cungah nan tlamtling cio hna maw? Ngeih nan um tuk cio hna. A hlei khun in Luzone le Baguio ummi hna kan hawi le hi kan in ngai khun hna. Thlakhat ah voikhatte pumhnak kan ngeihnak ah hin cun van kan tel pi cio kho uhlaw tiah kan in sawm ko hna. Cun PCCF kan zapi tein tu thla pumhnak kong he pehtlai in kan Secretary nih thawng a kan thanh bantukte khan chuah khawh cio rak i zuam hna usih tiah sawm le nawl kan duh fawnhna.

Tu thla dih pumhnak cu Paul Group can hman a si lai. Kan caan hmannak cu a tanglei bantukin a si lai.

1. Chairperson .......................Miss. Marry Hniang Sung

2. Thawngttha chimtu..........Pastor. Thla Ceu Sang

3.Hramthawk Thlacam.........Mr. Van Thang

4.Solo.......................................Miss Vaan Cer Cin

5. Chawca'h thlacam..............Dr.R. Ro Uk Cung

6. Group song.........................Mr. Lewis Thla Peng Cung le hawi

7.Pastoral prayer...................Pastor Van Hmun

8. Thluachuak petu...............Rev. Khai Za Nawl

Mahte lawng hi kannih Group cu kan hman khawh dingmi a si ko hih.

Can thiahmi cio zongnih nanmah le nan can cio ah tlamtling tein hman khawh cio rak i zuam hram te uh tiah upatnak he kan nawl duh fawn hna.

Toidornak le Upatnak he,

Pastor Cung Bik (Paul Group leader)

PCCF,

Cavite

(August 21, 2011; Bible Sunday) PCCF Weekly Online Sermon

PATHIAN BIA KAN TEINAK

(The Words of God is Our Victory)

By

Rev. Than Thio

“Mithalo hna khuakhannak ah aa tel lo i Misual hna lam zong a zul lo i Pathian a nih sawh mi hna sin ah a thu lo mi cu Thluachuakmi an si. An i lawmhnak cu Bawipa nawlbia tu ah khan a si i cu nawlbia cu chunzan in an ruat. Tivakamah a khomi thingkung, a can hman tein a thei a tlai i a hnah a uai bal lomi bantuk an si. An tuahmi thil kip ah khua awng an tong” (Salm 1:1-3).

Minung hi teitu si a duh mi lawng te kan si. Teinak hmuh a duh lomi a hohmanh kan um lo. Vawlei chawva kan kawlnak ah siseh, fimthiamnak kan kawlnak ah siseh teinak hmuh a duhmi lawngte kan si. Cu teinak kan duhtukmi kan hmuh khawhnak cu Pathian Bia ah a um. Pathian bia nih a kan cawnpiak ning tein kan nun ahcun teitu kan si ve ko lai.

Kan laimi tampi ram kipah kan phan hna, a cheu cu Pathian bia thukdeuh kan hngalkhawh nakhnga tiin Baibal kan cawng hna, a cheu vawlei lei fimnak kan cawng, a cheu vawlei chawva kan kawl hna. Hi thil vialte kan tuahnak ah teitu le hlawh a tlingmi (khua awng a tongmi) kan si nakhnga Pathian bia nih a kan cawnpiak ning in nun ding le, Pathian bia chunzan in ruahpeng ding ah Salms ca ttialtu nih a kan fial. Zeicaah kan ti a si ahcun Pathian bia ruahpeng le hngalhpeng le theihpeng cu hlawhtlinnak a si zia kha fiang tein a kan hmuhsak. Minung nih kan taksa nunnak le tthawnnak caah nifatin te rawl kan ei bantukin kan thlarau thazang tthawnnak ding caah Thlarau rawl a si i Pathian Bia tampi in kan ei a herh ve. Cu lawngah kan tthawng lai i teitu kan si ve lai. Pathian Bia kan rel lo le kan ruahlo ahcun teitu dirhmun kan phan kho lai lo. Pathian Bia a ruat pengmi hna le Pathian bia ning in a nungmi hna cu khua awng a pemhmi le teitu dirhmun a phanmi an si.

Israel miphun Canaan ram ah a hruaitu hna Joshua zong kha Bawipa nih bia a cahmi cu “khua zei na kal hmanhah khua awng na pemh nakhnga, orh lei ah siseh keh lei ah siseh i mer hlah, Pathian bia nih na ka kha chuak tak hlah seh” (Joshua 1:7,8). Joshua nih Isarael mipi kha pathian bia ning tein le phungbia cawnpiak ning tein a hruai hna i Pathian nih phak ding in a tinh piakmi hna cawhnuk le khuaihliti a luannak Cannan ram a phanh pi hna. Kan miphun hawi dawt vialte hna Pathian lam hruainak le umpi nak thawng in hmunkip ramkip ah kan phan cio hna. Kan umnak hmun le ram cioah khrihfabu le fellowship hawikomhnak kan ngei cio hna. Kan miphun hruaitu vialte hna le unau vialte hna pathian nih si hnaseh ti a kan duhning tein le a mah bia ruatbu tein kan ram le kan miphunpi hi kan hruai ahcun Pathian nih a kan tinhpiakmi hmun kan phan ve ko lai. Kan i tinhmi kan phak hlan ah lam laklawh ah kan vaivuanhnak hngalo, keh lei orh lei pial lo tein Pathian bia i tlaih bu tein hmai ah nor chin ko hna u sih. Kan tuahmi kip ah khua-awng kan pemh hlan tiang lungdonglo tein le Pathian bia nih an kan cawnpiak ning tein kan miphun hi hruai i tim hna u sih. Minung bia in kan ram kan miphun kan hruai i kan kalpi ahcun lam kan tlau lai, Minung bia cu teinak pe khotu a si lo. Pathian Bia lawng kan teinak a si. “Pathian bia cu a nung i a tthawng, kaphnih har vainam nakin a hardeuh” (Heb.4:12). “Na bia cu ka ke caah mei-inn a si, ka lam ah ceunak a si,” (Salm 119:105). Pathian bia ning tein kan ram le kan miphun hi kan hruai ahcun teinak a hmumi miphun kan si ve ko lai.

Jesuh khrih zong hi Pathian fa a si ko nain minung ah aicang i kan lakah khua a sa. Minung pumsa in vawlei a tlonlen lioah Sehtan nih a rak tukforh ve. Sahtan nih a rak tukforh lioah hriamnam ah a lakmi cu Pathian Bia hi a si. A voikhatnak tukforhnak ah Sehtan nih a timi cu “Nagmah cu Pathian Fapa na si ahcun hi lung hi changreu ah canter hngat” tiah a ti. Jesuh nih a lehmi cu, “Cathiang nih pei Minung nunnak cu rawl lawng in a si lo, a ti cu,” tiah a ti . A voihnihnak Sehtan nih a thawh i, “Hi lianhngannak vialte le chawva vialte hi kan pek lai, cucaah ka hmaiah na khuk i bil law hi vialte hi na ta an si dih ko lai,” tiah a ti. Cathiang nih pei “Bawipa na Pathian cu na biak lai i a mah rian lawng na ttuan lai, a ti cu” tiah a leh. A voi thumnak ah a thawh rih i Biakinn parpahhlek ah a thutter. Cun a thawh i, Nangmah cu Pathian Fapa na si ahcun hika hin vung zuang tuahhngat. Zeicatiah cathiang nih pei, Pathian nih nangmah kha ttha tein zoh khenh awkah a vancung mi kha a fial hna, lungah na ke na khawng lai lo tiah a ti fawn tiah a ti. Jesuh nih a tawh i cathiang nih pei, “Bawipa na Pathian cu va hneksak hlah, a ti ve kha,” tiah a leh (Luke 4:1-11).

Jesuh tukforh innak kan zoh tikah Sehtan a sung i, Jesuh a awng. Phundang in kan chim ahcun Jesuh nih sehtan a tei. Sehtan tukforhnak a tei khawhnak cu meithal zong ai lak lo, nam zong ai lak lo. Pathian bia bak te kha a hriamnam ah a hman i sehtan cu fawi tein a tei ko. A tei khawhnak cu Pathian bia in a si. Cucaah Pathian bia cu teitu a si zia Jesuh tukforh innak in kan hmuh khawh. Dawt mi u le nau hna kan nih cio zong kan umnak le kan riantuannak cio ah nifatin te sehtan tukforhnak kan tong cio ko hna lai ti ka zumh. Sehtan tukforhnak kan tei khawh nak kan hriam nam tthabik cu Pathian Bia (The Words of God) hi a si. Cucaah salms ca ttialtu nih a kan fial bantukin Pathian Bia hi chunzan in a ruat pengmi le Pathian bia nih a kan cawn piak ning tein kan umnak hmun le ram cio ah kan thut dir ahcun, kan tuahmi kipah khua-awng kan tong lai i, hlawh a tlingmi le teinak a hmumi kan si ko hna lai. “Pathian Bia cu Kan Teinak” a si tihi philh hna hlah u sih. Amen!

kai lawm.

(August 14, 2011) PCCF Weekly Online Sermon

Thiangthlarau volhpamh sual

By

Pastor Khar Ling

Bible cang. Mi fapa ralchan in bia thalo a chimmi cu ngaihthiam khawh an si ko lai, Sihmanhsehlaw Thiangthlarau ralchanh in bia a chimmi cu tuchan ah si seh, hmailei chanah si seh, ngaihthiam khawh an si lai lo. (Mt. 12 : 32, Lk. 12 : 10).

Bawi Jesuh nih ngaihthiam khawh lomi sualnak a si tiah a chimmi hi Biakam thar chungah hika hmun lawngah kan hmuh khawh. Hi Bible cang hi micheukhat nih kan hrilhfiah ning le kan hmuh ning hi phun dang ngai a si tiah ka ruah caah kan caah tlawmpal tal bawmtu a si hnga maw tiah a tang lei ahhin fianternak ka vun i zuam tuah hnik hmanh lai.

Hi Biblecang hi Matthai, Mark le Luke nih an ttial cio i, Matthai le Luke nihcun Mit a cawmi le a holh kho lomi pa Jesuh nih a damter ruangah khuachia bawipa Beelzebul a hrolh caah a si tiin an puhnak in a thawk. Mark nihcun Jesuh le a zultu hna kha mi nih an zual tuknak, cun mi nih Jesuh kha a hrut cang an ti i a chungle nih va hnuh an timhnak in a thawk. A chungkhar lila zong nih va hnuh timh hi Jesuh kha a molh cang tiah an ruah caah va tuahmi khi si dawh a si.

Hihi Jesuh Khrih a nun lio ahcun Jesuh mesiah a sinak hi aa thup (messianic secret) i hngalh khawh a si lo tiah Mark nih a ruahmi chung in a chuakmi theology a si. Vawlei a nun lio ahhin Judahmi, Sadusi le Farasi mi chim lo a chungkhar lila zong nih an thlarau mit a caw rih caah mesiah a sinak an fiang kho lo i, thihnak a tei i a thawhtthan hnu lawngah an fiang kho ti hi mark theology a si caah a chungkhar lila hmanh nih Jesuh a hrut tiah an ruah i hnuh an va timh tiah a ttialnak hi a si.

Mi fapa ralchan in bia thalo a chimmi cu ngaithiam khawh an si ko lai, Sihmanhsehlaw Thiangthlarau ralchanh in bia a chimmi cu tuchanah si seh, hmailei chanah si seh, ngaihthiam khawh an si lai lo. Zeicatiah zungzal nunnak sualnak kha an tuah cang. Hihi thumkomh Pathian (Trinity) lei in kan hrilhfiah tawn i fapa ralchanh in a timi hi Jesuh a nun lio ah a riantuannak zumh lo le sersat cu ngaihthiam khawh a si ko. A ruangcu a mah a thattu Rom ralkap hna hmanh kha a ngaihthiam khawh ko hna tiah cherhchan kan lak thio. Nain a tu Thlarau chan i thlarau nih minu mipa pakhatkhat sin in a phuanmi, asi lo ah khuaruah har langhnak tbk zumh lo hi Thiangthlarau volhpamh a si tiah mitampi nih hrilhfiah tawn a si. Hi hi Jesuh nih a chimh duhmi a si lem lo kho. Zeicatiah Jesuh rianttuannak le Thlarau rian ttuannak hi Khristian kan in tlaihmi Bible thiang chungah a tthen in a langh ternak a um lo.

Cun a biafang umtu ningah hin Mifapa ti hi Hebru holh le Jesuh a hmanmi Aramaic holh ahcun minung ti in hman a si ve. Cucaah Armaic holh a thiammi nihcun hi ka zawnah Mifapa tiah a ti mi hi minung sawhsawh can/ai ah a hmanmi a si lai tiah an zumh. Cucaah minung cu a palh i a sual khomi a si caah minung tuahmi zumh lo le ral chanh cu ngaihthiam khawh a si ko. Asinain Pathian Thiang Thlarau rian ttuannak le khamhnak a phuannak Jesuh zumh duh lo le a cung i sersat le volhpamhnak bia chim cu a tu chan in hmailei chan tiangah ngaihthiam khawh a si lai lo, zeicatiah a zumh duh lo cu ta tinak a si lai tiah an zumh.

Cucaah Thlarau volh pamh ti cu minung hawi nih chimhmi thlarau nih a ka fial/ chimh ti le langhnak ka hmuh tiah an timi va zumh lo khi a si lo. Jesuh mesiah a sinak le vawlei i a rianttuannak sersat, zei te i rel lo le Khamhtu a sinak zumh duh lo tu hi a si lehlam. Volhpamh (blasphemy) tihi bia chiakha taktak a si i Rabbi pawl nih Pathian zei i an rel lonak le a rianttuan lianngannak pawl al tikah hmanmi sualnak biafang a si. Hngalh lo si loin hngalh ko bu i tuahmi (deliberate Refusal) ah hmanmi a si.

Buttrick nih cun sualnak nih a penmi le setan duhnak a tuahtu le setan fa ah aa cangmi misual kha khamh in tlanh, cun a ngeitu taktak Pathian sinah kalpi le khamh dingah a rami Jesuh zumh duh lo cu mah ziaza lila i mah i thah (moral suicide) a si, a ti. Cu bantuk Khamhtu le bawmtu panh duh lo cu a dam kho ti lomi le ngaihthiam khawh lomi sualnak a si i Thlarau volhpamh sual cu a si.

Dawtmi unau hna nihin Khristian tampi kan dirhmun kan zoh tikah Jesuh nih vawilei i a rak dirhmi Pathian Pennak le Uknak nakin thlarau nih a ka chimh, a ka fial, cu ti cun langhnak ka hmuh tiah a au sawh menmi hna papek deuhmi kan tlawm ti lo. Jesuh cawnpiaknak dinnak le dawtnak tu kha hnu kan chit cang ai.

Hi Biblecang hi mi tampi kan hrilhfiah tawnmi Pathian thlarau nih a ka chimmi a si i nan zumh lo ahcun tiah minung hmurkaa men in a chuakmi zumh lo kha thlarau volhpamh a si tiah hrilhfiah ti lo in Pathian zong a si i Thlarau zong a si mi Jesuh Khrih nih a rak tuahmi zumh lo tu hi ngaihthiam khawh lomi thlarau volhpamh cu a si tiah ti cang hna u sih.

Jesuh Khrih a rian ttuannak hi setan pennak hrawk kha a si. Cun sual pennak chung in dinnak taktak a simi kan Pa Pathian sinah a kan kalpi tu mesiah rian ttuannak a si. Cucaah cu mesiah cu zumh lonak ngeih lo tein panh ding le, dinnak pennak chungah a lutmi fale si ding kha Jesuh duhmi cu a si. Nan dihlak cungah Pathian thluachuah um ko seh. A men.