PCCF le Sayamah Van Cer Cin I Tonnak

Sayamah Van Cer Cin

PCCF: Na Min, Na Nu le pa, Chuahkehnak le na tthan nak, na khrihfa bu le sianginn na kai nak a tawi nak in nan kan chim kho hnga maw?

VCC: Ka min cu Van Cer Cin (a) Cherry Kyaw a si. Ka khua cu tlangkhua a si i ka chuaknak cu Khampat a si. Ka nu Ngun Tlem, ka pa Rev. Phun Uk a si. Tang cheu in tangriat tiang hi St. Merry, Kalaymyo ah ka kai, Tangkua hi Hakha pyidawthar ah ka kai. Tanghra hi Yankin, Yangon ah ka kai. Dagon University ah B.A (Oriental Studies) in ka dih i, Dimapure, Nagaland, India ah English ka kai i tu hi Philippines Christian University ah Master of Art in Theology Studies ka dih.

PCCF: Philippines sianginn kai a harnak le a fawinak nan kan chim kho hnga maw?

VCC: Nu le pa nu le unua um lo nak i siang inn kai a si tik ah a har nak cu a tam pi ko. A fawi nak cu free ten mah duh mi poh choice kan tuah kho mi hi si. Hi nih hin tampi kan lung a kan fim ter ti ah ka ruah.

PCCF: Master of Art in Theological Studies (M.A.T.S) Degree na van dihbak i na feeling na kan chim kho hnga maw?

VCC: A hmasa bik ah Bawipa min ka thangthat cun ka nu le ka pa cung ah zong ah tam pi lung lawmh nak ka nei. Tuah mi le kai mi tha ten lim hi vawlei cung ah cun a tlum bik mi thei tlai a si.

PCCF: Philippine an fimnak cawn ning le, kan ram fim cawnnak he tahchun ah a thatnak a chiatnak na hmuhning ?

VCC: Kan kawlram fim cawnnak hi le Philippines fim cawn nak van tah chunh ah cun kawlram fim cawnak hi passive learning ( Sianghngakchia lei in kan mah ten creative mind kan hmang kho tuk lo, Saya te pek mi note le Saya te tuak cia mi Mathematics pawl kha i copy i caminpuai lai ah memorize kan tuah tawn, a ruang cu Saya te nih zei poh kha tuah piak dih a si tik ah siangakchia lei in i zuam duhnak le theihduh nak lungthin cu tluk kan nei lo) Philippines lei fim cawnak hi active learning ( Sayate le siangakchia bia ruah ṭi nak le ruahning i share nak chance kan nei cun Sayate nih hin introduction phun lawng khi an kan pek i a dang hi kan mah ten kan thiam tawk ten tuah le i zuam a si caah a lulu in crative mind zong kan nei, theih duhnak le thaim duhnak lungthin zong kan nei) deuh ti ah ka ruah ko.

PCCF: Kawlram ah na va tlung lai i Khrihfabu ah siseh, Community ah siseh, thlending/ṭhancho ter ding ah na duh mi?

VCC: Pakhat le pakhat lungrual tein le dawtnak tein ( nah chuah nak um lo ten) rian ṭuanṭi hna uhsihlaw kan ram zong kan khrihfabu zong a ngandam deuh ko lai ti ah ka ruah.

PCCF: Hmailei ah zei rian dah ṭuan na timh? Kawl Ram ah maw na ṭuan lai Ram dang hna kal na timh pah maw? Sianginn hna peh ṭhan na tim maw?

VCC: Ṭuan duh mi cu a tam pi ko. Pathian nawl si ko seh.

PCCF: Laimi hi, Biaknak lei sianginn kai mi kan tam, nihin kan ram dir hmun in zoh tik ah Secular lei hi, tha kan pek deuh a herh tiah na ruat maw? Na hmuhning ?

VCC: Lai mi nih biaknak lei in fim cawng mi kan tam ban tuk ten secular lei fim cawn mi zong kan tam ah a ṭha ka ti, kan ram le kan mi phun ṭhancho nak ding caah a pahnih ten a herh ning hi ai khat bak ko ti ah ka ruah.

PCCF: Philippines pawl an nunning ah na rem lo mi pawl kan chim law kan duh ko?

VCC: A um lem lo, an mah le an sining cio in a tha ko. An holh tam deuh mi le thang pi holh an hmang mi dah ti lo cu...

PCCF: PCCF nungak lak ahcun body a fit bik, uar na um, na phanh ka nak in na thleng ngai i, zeidah na secret a si? Ngak nu dang zong nih cawn kan duh ve an ti.. hehehe..

VCC: Secret cu chim phung si lo cu ta an ka lan lai lo maw....hehehe... J

PCCF. Phungdang ruah lo in mu… Tu hi na lawng ti maw? Pasal dingah hin na duh phun na kan chim kho hnga maw?

VCC: A din fel, Pathian a thei i a ka daw mi te. ( Ka Dl bantuk te khi)

PCCF: Caan na kan pek caah kan i lawm…

VCC: Kei zong tu bantuk in PCCF he bia ruah ṭi nak canṭha nan kan pek caah ka lawm tuk ve!

Philippine Chin Christian Fellowship

Manila, Philippine

CAANDONGH HMELCHUNHNAK

(SIGNS OF THE TIMES)

By Robert Cung Cinzah

Dawtmi hawi le hna

Tuzing Bawipa thawhthan zing ah thawngttha i hrawmnak caan ttha a kan pe tu kan Pathian mi n kan thangthat ko. Thawngttha bia a chim tu hi Dr. Robert Ro UK Cung (Ph.D), Pu Huat Hnin ( Tlang Khua) le Pi Sai Ci (Zang Tlang) i an fa pa 2nak a si a cungzongah kan i lawm tuk. Philippin ah 2001 ah a phan cang i tu chun ni tiang Pathian bia a cawng i Doctor of Philosophy in Religions Studies ( Philippine Christian University ) ah, 2012 ah a dih mi a si. Thawngtha bia hi rel khawh cio i zuam hna usih ti ah kan sawm hna. Bawipa nih a ram le pennak kauh nak dingcaah hmang in Laimi le Ram, ca zongah hman awktlak Laipasal tha ah ser ko seh ti in thlaza kan cam pi. Thawngttha bia a hrawm tu pumpak cio cungah Bawipa nih thluachuah van luh nak he lam in hruai cio hna seh.

Biahmaitthi

Hmasabikah maivan hmangin thawngttha i hrawm kho tthan dingin Laimi (Chinmi) lam a kan hruaitu le caanttha caansunglawi a kan petu Pathian a minthiang ka thangtthat i PCCF hruaitu upa hna an cung zongah tampi kai lawm ti kha vun langhter ka duh. Tuzing nan nih he i hrawmtthi dingah kai thimmi cu Caandongh Hmelchunhnak (Signs of the Times) ti a si i Matthai 24 chung hi ichirhchan in le kan Bawipa Jesuh nih caandongh hmelchunhnak a rak chimchungmi zohfiannak le tuchun ni ah zeidah a kan cawnpiak ti kha zoh tti hi ka hmuitinh a si bik. Minung nih kan ni thawhkehpimi pakhat cu hmailei kong hngalh duhnak thinlung kan ngeihmi hi a si. Minung a si mi poah nih hmailei kong theih hi kan rak duh dih, mang kongah kan buai ning ruah tikah, cun kuttialzohthiam sin kan kal huam ning siseh, natkadaw le khuavaang (shaman) sin kan kal huam ning nih fiangte in a langhtermi cu hmailei a cangding kong hi hngalh kan rak duh dih cio ko ti hi a fiang ngaingai. Jesuh zultu hna zong kanmah cio bang hmailei acangding kongah Jesuh rolung an rak bunh ve.

Baibalcaangthim

Matthai 24: 4; Jesuh nih cun, “I ralring u law ahohmanh i hlenter hna hlah u.”

Biachungluhnak

Khuacaan ngiathlaitu (weatherman) nih thlipi le thlichia (super typhoon) nih khua a hun panh (naih or nam) cuahmah kha hmu hmanhsehlaw cu thlipi le thlichia kham khawhnak thazaang ngeilo a si ko, sihmanhsehlaw a tuah khawhmi cu khuachungum mipi tal cu ralringnak a pek khawh hna i “thlipi le thlichia an ra lio e i ralring ulaw a himnak ah zam ulaw” tiah ralrinnak tal a pek khawh hna bantukin Baibal biaphuan (prophecies) hna hi mah bantuk hi an rak si ve. Baibalbiaphuan hna nih ruahnak a kan cheuh i a ra cuahmahmi rawhralnak le aralaimi thil ttihnung chungin a himnak hmun ah i dor (zam) dingin ralrinnak a kan pek ve i a kan forhfial cuahmah ve ti cu u le nau tuchun ah kan theih cio mi a si lai ka zumh. Jesuh zultu hna nih kan Bawipa Jesuh an halmi cu hmailei caan hngalhnak caah hmelchunhnak (sign) kan chimlaw cucun na rattthancaan a nai cang ti kha kan hngalh khawh lai tiah an rak ti. Jesuh zultu hna nih cun Bawipa Jesuh kha hmelchunhnak (sign) pakhat lawng hal ko hna hmanh selaw Bawi Jesuh nih hmelchunhnak (signs) tampi in an biahalnak a leh hna kha Mathai 24 chungah kan hmuh.

Hmelchunh Pakhatnak: Naal Parofet le Messiahdeu kong in a thawk “Jesuh nih cun, i ralring u law ahohmanh i hlenter hna hlah u. Zeicahtiah ka min in mi tampi an ra lai i, keimah hi Messiah cu ka si tiah an ti hna lai i mi tampi kha an hlen hna lai” (Matt. 24: 4-5). Hi link (http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_messiah_claimants) te hi hmet law vawleicungah messiah ka si aa ti mi tampi na hmuh hna lai.

Keimah hi messiah cu ka si asiloah Pathian fa (the Son of God) ka si tiah aa ti mi kan umnak ram Philippine ah Apollo Carreon Quiboloy founder of Kingdom of Jesus Christ kan theih cio lai ka zumh, hi ka hin tamdeuh rel khawh a si (http://en.wikipedia.org/wiki/Apollo_Quiboloy ) cun kan pawngkam ka dangdang zongah nan theih pah len cio ko hna lai nain van ah laak ngaingai cu kan tong rihlo nain Jesuh zultuttha kan si ko ahcun kan biakmi Jesuh Kri ngaingai an si lo kha kan hngalh ko hna. Mithiang Paul nih Thessalonians cakuat pakhatnak 4:17 ah a ti mi cu, “ …cu caan i a nung rihmi kannih pawl cu khuadawm lakah khin Bawipa cu van i hung ton awkah pumh kan si dih lai. Cun Bawipa sinah cun zungzal in kan um lai”.

Hmelchunh Pahnihnak: Raltuk thawng (ttahaihraamthawng) le kokek in a chuakmi harnak(Natural Disasters); “Lamnai i an i tuknak thawng le lamhla i an i tuknak thawngpang kha nan theih hna lai; sihmanhselaw nan awlokchong hlah u. Cu bantuk thil cu an um hrimhrim awk a si ko, asinain a donghnak a phan cang tinak a si lo. Ram khat le ram khat an i do lai, peng khat le peng khat an i tu lai. A kenkip ah mangttam le lihnin a tlung lai” (Matt. 24:6-7). Naite taktak ah khan 6.9 magnitude in li fak ngai in Visaya region kan umnak pawngte taktak ah ai hnin ciammam i inn le lo zong tampi an rawk i minung zong tthahnem nawnte an thi, hi lioah vawlei hmun tampi ah ram khat le ram kan heh tiah an i ngiar an i tu cuahmah. Mah vialte hna hi tthatlei panhlo in an zual chin lengmang rih ko lai. “Hi thil vialte hi nau chuah lai nganfah a hmasa bik bantuk an si” (Matt. 24:8) ti ah kan hmuh. Sunami tilet vawleicung ah voi zeizah dah a tlun cang ti zong mah link ah hin zoh khawh si. http://www.bom.gov.au/tsunami/history/index.shtml

Hmelchunh Pathumnak: Khrihfa (Khrih Zumtu) hremnak – “Cun mi nih an in tlaih hna lai i dantat awkah an in chanh hna lai i an in thah hna lai. Keimah ruangah mi vialte nih an in huat hna lai.”(Matt. 24:9). Khrihfa hmasa hna kha zeitin dah an zumhnak ruangah hrem, thah le nawn an ton kong hi tampi zoh kan hau ti lai ah ka ruatlo kan theih dih cio mi a si ko. Tuchun kan ram ah le Asia ram ko ko ah Khrih zumh ruangah hrem a tongmi, thongthlak, harnak a phunphun a tong cuahmahmi, thah le nawn a tongmi relcawklo in hmuh khawh an si cang. Aid to the Church in Need repot ningah cun million 200 in 230 kar Khrih zuumtu hna hi hrem, thongthlak le thah nichiar kan tong cuahmah tiah an ti Ref: (http://www.charismamag.com/index.php/news-old/29710-christian-persecution-tops-world-list-who-knew-). Mah hremnak hi a zorlei panh dawh in a um lo i zuallei tu a panh cuahmah ti a si. Hiti a si tikah timhciate in kan um a hau tinak a si ko. Cun thla zong kan cam deuh i Baibal (kan road-map a si mi) zong hi kan rel deuh le Pathian biatakah kan zumhnak hram zong hi fak deuh thuk deuh in kan bunh a hau cang. Zuumtu kan unau Khrih zumh ruangah hremnak a tongmi hna le harnak phunphun a tongmi hna ca zongah thla biatak deuh in kan cam a hau. Khrihfa heh ti i an karh cuahmah lio ah Khrih zultuttha tampi heh tiah hrem le thah an tong cuahmah mi zong nih hin khurkhua tam deuh a kan ruahter hrim lai I kan zumhnak ah ibiatak duhnak thinlung zong a kan pek hrim lai ti ka zumh. http://www.christianpost.com/news/report-75-percent-of-religious-persecution-is-against-christians-49488/

Hmelchunh Palinak: Khrih thawngttha vawlei hmun zakip ah phuan hmasa a si lai; “Cun miphun vialte hna ca i tehte si awkah Vancung Pennak Thawngttha hi khuazakip ah chim a si lai – cun cu hnu lawngah cun donghnak cu a si lai!” (Matt. 24:14). Jerusalem i an rak phuan hmasa mi Thawngttha (Gospel) cu Judearam in Samariaram ah le vawleicungah Khrih zuumtu hna nih an phuan cuahmah cang i vawlei ngaingai tu hi cu a cul dih rih rua lo (Lam. 1:8). Hlasakthiam Beatle Band, Pepsi le Coca-Cola hmanh hi Jesuh thawngttha nak in an laar deuh i vawlei an cuul deuh tiah micheu nih an ti (vawlei hmuzakip an phan i theih dih an si) ti khawh an si.

Hmelchunh Panganak: Israel rampuitling ah an hung cang tthan – “Theipikung nih hin thil pakhat in cawnpiak hna seh; A nge cu an hung hring i an hung no i a hnah an hung corh tikah tthal caan cu a nai cang, ti kha nan hngalh. Cu bantukin hi thil vialte hi nan hmuh hna tikah, caan cu a nai cang, ti kha nan hngalh lai” (Matt. 24:32-33). Minung tampi nih mah Jesuh biaphuan hi a tling kho lai lo tiah an rak ruah i a zumh hrim zong an rak zuum kho lo nain November 29, 1947 United Nations chungtal a si mi ram zeimawzah nih Holocaust in a luatmi hna nih an chuahkehnakram Israel ram si khawh tthannak dingah vawt (vote) an rak pek i mah lioah hin US President Harry Truman forhfialnak thawngin Haiti le Philippine zong nih vawt an rak pek ve i tuchun ni ah cun Israel cu ram puitlingah a hun si khawhnak zong hi a si.

Biadonghnak:

Matthai 24:43 chungah kan hmuh mi cu, “Hihi philh hlah u: Inn ngeitu nih mifir a rat lai can kha hngal sehlaw, hngilh lote in a rak um hnga i mifir kha a inn chungah a luhter hnga lo. Cu ruangah cun nannih zong timhciate in nan um zungzal awk a si, zeicahtiah Mi Fapa cu nan i rinlo caan ah khin a ra ko lai.” Dawtmi u le nau hna Jesuh rattthan ding ah le ton dingah timhcia na si maw? Matthai 24:36 nih fiangte in a kan chimhmi cu, “Asinain, cu ni le cu caan cu zeitikah dah a si lai, ti kha ahohmanh nih an hngal lo; vancungmi zong nih an hngal lo, Fapa zong nih a hngal hlei lo, Pa lawnlawng nih a hngalh.” A ni le caan kan hngalhlo ko hmanh ah daithlaang tuk in kan um ding le sual tuah ah kan ral a tthat tuk ding tu cu a si hrimhrim awk a si lo, aho nih dah Fapa a rattthan ding ni le caan cu kan hngalh lem ti phun in caanrem aa lakmi kan si lo hi abiapi ngaingai. Mah caan tu hi kan sual kan ingaihchih caan le Pathian ah thazangthar tu kan laak deuh awk caan tu a si ti ah ka ruah. Johan cakuat pakhatnak 1:9 ah a ti mi cu, “Sihmanhselaw Pathian sinah kan sualnak cu kan phuan hna ahcun, a dingmi le zumh awk tlakmi a si caah, a biakam kha let loin kan sualnak kha a kan ngaihthiam lai i kan palhnak vialte kha a kan thenhpiak dih lai.” A tu ah Pathian hi kan thinlung tak in sawm hna sihlaw kan sualnak in i mer hna usih, kan sualnak in thianter dingah i chit hna usilaw Pathian nangmah duhning in ka sar law na cungah zumhtlakmi ka zuam lai tiah thinlungtak in thlacam hna usilaw Pathian naih hna usih tiah kan sawm hna. Tulio ka vawlei umtuning le Khuacaan zoh tikah hin hnangam in um sawhsawh awk cu a ttha hrim ti lo…hawi dawt a tu hi ka ca le na ca ah caantthabik a si. Biathlam 22: 20 ah “Hi thil vialte hi ahmaan dih tiah tehte a khaangtu nih, ‘Tuan ah ka ra hrimhrim lai,’ a ti.” Nang kan Bawipa Jesuh Khrih ton dingah timhcia na si cang maw?

Bawipa nih a biathiang ka zapi caah thlua kan chuahpiak hram ko seh. Amen!

Philippine Chin Christian Fellowship

Manila,

Phlippine

PCCF le Dr. Sang Cung Uk he i Tonnak

Rev. Sang Cung Uk ( Century pa)

PCCF: Na Min, Chuahkehnak le na tthan nak, sianginn nakai nak le Pastor na tuan nak a tawi nak in nan kan chim kho hnga maw?

SCU: Sang Cung Uk tiah kapu nih min a ka sak. Kapu le( Pu chin ) hi Thantlang ram uk bawi an si. Kapu( Kapapa) chan ah Thlangpi ah an rak lak hna. Kei hi Hakha ah ka chuak I, Thantlang ah ka thang. Thantlang Baptist Church ah pastor ka tuan, a tu taing. 1982 ah tanghra ka awng,1991 ah B.Sc., 1998 ah B.D , 2010 M.A .R le 2012 ah Ph.D.

PCCF; Nupi fel tak mi Pastor nu a ngei an ti kan i lawm, Nu/va in Pastor ṭuan ṭi hi a har nak hna um maw? Cun Na rianṭuannak ah zei tluk in dah an bawmh?

SCU: Ka nupi cu Pastor Thla Meng asi. Century le Nathan nu an ti Baiknak lei chungkhar in a thang mi asi. A zia a tha ngai/alungsau. A ka dawt tuk fawn. Kei zong nih ka dawt tuk ve. Pathain rian tuanti kan si hi kan i lomh bik mi asi. A aw nem te nih ka thazaang a tlun ter peng.

PCCF: Philippines sianginn kai a harnak le a fawinak nan kan chim kho hnga maw?

SCU: Har nak cu Khrihfabu ka ngai( Church-sick)le inn ngaih( Home sick), a nuamh nak cu luat nak(freedom) ram nun ka tem.

PCCF: Doctor Of Philosophy in Religion Degree na van dihbak i na feeling na kan chim kho hnga maw?

SCU : Tlang kan kai i, tlang chuah thlizil kan van dawp feeling khi….. Tlang i kan tum lei feeling na ka hal lo e… nai ret rua.. hehe

PCCF:Philippine an fimnak cawn ning le, kan ram fim cawnnak he tahchun ah a thatnak a chiatnak na hmuhning na kan chimkho hnga maw?

SCU : Philippines education a that nak cu mi pakhat i a thiam khawh ding mi lam a hmuh sak. Kawl ram education cu mi pakhat kha a thiam mi lam ah hruai lo in saya nih a duh mi lam ah a hruai a tim.’ One way ticket’ kan ti lai cu.Philippine education system cu round-trip a tel chih.

PCCF: Kawlram ah na va tlung lai i Khrihfabu ah siseh, Community ah siseh, thlending/ṭhancho ter ding ah na duh mi ?

SCU :“I uah nun in i thumh nun ngeih” khawh nak kong chim ka tim.

PCCF: Kan Ram politic hi a ṭhat lei a panh, mah ah hin Pastor hna hi Nainganzi ah luh ve awk ah zei tin dah na ruah ?Mipi lungthin ah zei tin dah an ruah hnga?

SCU:Party politics ah pastor i tel tuk cu ka uar lo. National politics tu cu prophet pawl nih an kal pi mi a si ko. Thlei dan thaim kan herh.

PCCF: Laimi hi, Biaknak lei sianginn kai mi kan tam, nihin kan ram dir hmun in zoh tik ah Secular lei hi, tha kan pek deuh a herh tiah na ruat maw? Na hmuhning ?

SCU: Huam mi le thiam mi thim thaim I cawn a bia pi bik. Mah cu laimi nih kan bau ngai.

PCCF: Philippines pawl an nunning ah i cawn awktlak a si tiah na ruahmi ?

SCU: An hmai a panh(Smiling face) . Mi nihsawh( palh sual ah) an hmang lo. An zihmui rim nih lungthin a fresh ter.

PCCF: Caan na kan pek caah kan i lawm…

SCU: Ka lawm tuk ve.