Moses Lungput

(The Attitude of Moses)

Exodus 3: 7-10

Faraoh kut ah Sal a tangmi Israel miphun hna chuahpi ding ah Pathian nih Moses cu rian a khinh. Nifatin tahhramnak, nganfahnak he a khat mi hmun in vawlei a tha mi, ram rum le ram thatanak, cawhnuk le khuaihliti a luan nak hmun i kal pi ding in Moses cu a auh. Moses lungput ka ti tik ah a tling in cun ka tial kho lai lo. A si nain nifatin kan nun ah a herh kho mi te tu kha ka si khawh tawk langhter ka duh mi cu a si.

(1)   Moses i leadership style hi Intercessory Leadership Style ti u si law kan palh lai lo dah. A mah cu a miphun nih an herh mi kha an mah aiawh in Pathian sin ah biachim piaktu a si i, Pathian le Israel kar lak ah rian tuan piak tu a si.

(2)   Harnak tampi a ton bu ah Pathian nih a khinh mi rian hi a si khawh chung in pehzulh khawh/tlinhkhawh aa zuam.

(3)   A ruang cu “Pathian nih a mi hna cung i a ngeih mi Dawtnak chung ah khan amah le amah aa khumh khawh ruang ah  a si.”

(4)   Cu ti a tuah khawh caah a mibu chung ah entainak, hnahchuahnak, zei rel lo nak, nehsawh le soisel nak……hna hmuh le ton cuahmah ko bu ah, a mi bu hi “Harmony” te in a um ter khawh than hna pin ah teinak le hlawhtlin nak lei ah a kal pi khawh hna ti kan hmuh.

(5)   Cu ti a tuah nak nih a caah zeihmanh ruahchanh ding a ngei lo. A nihlawh cu a mi hna sin in thangchiat, hmualpho le soisel lawng kha a hmuh i, a dongh nak ahcun a mah lila kha Kanaan ram chung lut kho lo in a um.

 Moses nun hi ‘mi caah nun pek bak khi a si. Phun dang in chim ahcun, a hmuh than mi hi a chiakha tawn ko nain, a mi hna caah tthatnak kha pek aa zuam pengmi a si. Khatlei kam in chim ahcun Moses cu Pathian le Israel mi hna kar lak ah aa tenh pengmi hruai tu a si i Pathian riankhinh bantuk in a miphun caah ‘A NUNGMI THAWINAK’ a pe tu a si.

Cu caah U le Nau hna, hruai tu a si cia zong nan um lai i, a si te ding zong kan um lai. A si nain Miphun pakhat kha Pathian nih tinh piak mi lei hruai ding ahcun Moses nun le a miphun cung i a chiah mi lungput hna hi kal tak awk a tha lai lo dah. Cu caah cun, kan mah hi:

‘Kan miphun le Pathian kar lak ah aa tenh peng mi hruaitu si tuah u sih. Pathian nih a mi hna ( kan Krifabu le kan pawngkam hna) cung ah a chiah mi Dawtnak chung ah khan kan mah le mah aa khumh kho mi si i zuam tuah hna u sih. Cu ti kan khumh khawh lo ahcun kan Pathian riantuan mi hi a sau a khaang lai lo dah. Moses nih a miphun cung i a ngeih mi Lungput hi ngei ve tuah u sih.’

Pathian nih nan sianginn kainak cio ah teinak in pe ko hna seh.

Za Nawl

Khrifa Sinak Hmual

“Nannih cu vawlei cite nan si. Sihmanhsehlaw cite kha a alnak cu a loh ahcun, zeitindah alter khawh a si ṭhan ti lai? Santlaihnak kha a ngeih ti lo caah hlonh awk le lamh awk men a si ko cang. “Nannih cu vawlei ceunak nan si. Tlang cungah an tlakmi khua cu zeihmanh nih a phen kho lo. Ahohmanh nih meifar an van tikah kho an khuh bal lo, mei vannak tu ah khan an chiah tawn i inn chung i a ummi vialte kha a ceuh dih hna. Cu bantukin nannih nan ceunak zong cu mi hmaiah a ceu awk a si, cuticun thil ṭha nan tuahmi kha an hmuh lai i vancung khua i a ummi nan Pa kha an thangṭhat lai.” (Matthai 5:13-16

Tuchun Khrifa kan nun ning kan zoh tikah minung tampi kan nunning hi “Thermometer” he kan I lo. Zei ca’h tiah cun, thermometer cu a kih le a lum a tahtu (An instrument for measuring temperature)[1] asi. A lumnak a san deuh le a degree a sang deuh ve I a kih deuh le a tum deuh ve. Lumnak le kihnak nih thermometer cu a sining a thlen. Phundang in kan chim ahcun a pawngkam nih a sining a thlen kan ti hnga cu. Cubantuk cun tuchun khrifa kan nunning kan zoh than tikah kan pawngkam sining nih kan ziaza, kan sining a kan thlen mi mitampi kan um. Thatnak  lei I a kan thlen ahcun a tha tuk hnga, sihmanhsehlaw, mi tampi cu that lei nak in chiat lei tu in kan sining a kan thlen khawh deuh rua tiah ka ruah. Math. 5:13-14 ah kan rel bantuk in ‘Nannih cu miphun vialte hna caah cite bantuk nan si, nannih cu vawlei cung dihlak caah ceunak bantuk nan si’ a ti mi hi ruat than hna usih. Khrifa kan sinak, cite bantukin kan alnak le ceunak bantukin kan ceunak hna hi kan pawngkam thil hna nih a alnak a lohter sual maw? Kan pawngkam thil sining hna nih kan ceunak a dulhter sual maw?

Sihmanhsehlaw, Khrifa kan sining le kan nunning hi “Thermostat” bantuk tu hi si ding deuh kan si. Thermostat (A device, as in a home heating system, a refrigerator, or an air conditioner, that automatically responds to temperature changes and activates switches controlling the equipment)[2] cu a kih a herh caan ah kihnak a chuahter, lumnak a herh caan ah lumnak a chuahter tu thil asi. Phundang in kan chim ah cun, a pawngkam thil sining tu kha ‘thermostat’ nih cun a thlen. Mah cu bantuk cun khrifa kan nunning ding hi a si deuh hnga lo maw. Khoika kan umnak paoh ah kan pawngkam le thil sining(thil thalo) nih thleng loin kanmah tu nih cu thil thalo le sining thalo hna cu kan thlen awk tu a si deuh. Math. 5:16b ah cun, ‘cu ti acun thil tha nan tuahmi kha an hmuh lai I vancung khua I a ummi nan Pa kha an thangthat lai’ ati. Cu caah cun, Pathian muisam keng in sermi le khrih ah a hram a bunhmi, rocatu ah thimmi nangmah le keimah ‘khrifa’ ai ti mi kan nuning le kan sining nih kan pawngkam a ceutertu le a thlumal tertu kan si khawhnak hnga thiangthlarau sawm hna usih.

Amos Sang Hlei

Moderator

PCCF

Cavite, Philippines

---

[1] http://www.thefreedictionary.com/thermometer

[2] http://www.thefreedictionary.com/thermostatic

Bawi le Ui Ek Theology

Bible thim mi, Mark 10:42-45; 2Peter 2:19-22; Revelation 3:21

Yangon Lai Baptist Church ah MIT Professor E.Za Bik phungchimh an pek i, a chimmi cu, ni hin cu Prophet ka tuan tuah lai. Prophet cu, mi hmai zoh in, bia an chim lo. an mah duhning in zong in bia an chim lo. minung duh ning  zong in  bia an chim lo. Pathian nih chim uh a ti ning in an chim, mi nih huatnak an tong. Asinain an chimmi cu, mipi thathnemnak ca-ah asi ati. Cu ve bantuk in kei zong Bawi le Ui –ek theology biatlang taar in  Phungchim ka timh tikah, mi cheukhat nih an duh lai lo ti ka theih ko. Kei mah zong chim ka duh mi cu, asi theng lo. A sinain aco hlangmi ca-ah cun, kan Chin ram le kan Chin miphun damnak asi lai ti cu ka zumh.

 Bawi

Kan Chin minphun chung mi tampi cu, kan pupa hna chan ah, Bawi phun, mithiang phun , sal phun tbk, a rat um. Bawi hna cu, khua le ram uktu an si i, khua le ram an rak dawt, an rat kilven, thingkung, saram, lo thlawh nak le, zeizong vialte kipah, saupi ca-ah khua an rak ruat lengmang. An khua chung misifak, ngaktah an thla a tla nak hnga tthate in an rak kilven hna. Mi pi cungah an lung asau. Mi zangfak an thiam.Mi an dawt hna. Mi thleidan an hman lo. an thin a tawi lo. misualnak an ngaithiam hna. An sal le, an mithiang hna nih leiba an ngeih sual ah cun an cham piak hna. Cu ca-ah Bawi a ttha mi cu, a mithiang le a sal hna an rak tam chinchin. “Bawi lung manglung” ti in a um i,  acheu Bawi hna cu, ni hin ni tiang, nupi thit an i timh tik ah, Bawi phun an kawl. Tachun nak ah, Zotung bawi pa nih nupi thit aduh i, Zotung ram ah ahmuh khawh ti lo ah cun, Zophei, Lautu, Sethang..etc tiang akawl cang. Nihin, Krifa chan tiang mi cheu khat hna nih cun, bawi pawl cu, an lungthin attha deuh tiah an zumh. Asi nain hnu ah cun Bawi pawl nih anmah pumpak ca an ruah mi atam tik ah Pathian nih Bawi sinak kha atlau ter cang.

Kan baibal ca kan zoh tik ah, Bawipa Jesuh kri cu, Siangpahrang vialte Siangpahrang Bawi vialte Bawi ti asi.( Rev 19:16). Kan Bawipa Jesuh hi, Vawlei taksa in a nun lio ah, Sianpahrang le Bawi sikhawh nak ding ca-ah, B.Th, M.Div, M.A.T.S,M.Th, D.Min, D.Mis, Ph.D ti in degree pakhat hmanh ahmuhmi, kan hmu lo.Dr Jesuh, Rev. Jesuh, ti zong kan hmuh hlei lo. Jesuh “Jesus” lawng kan hmuh. Bible ca ah, a rian tuannak kan hmuh mi pakhat cu, Mary fapa lehtama ti lawng kan hmuh. (Mark 6:3).

Asinain Kan Bawipa Jesuh, Bawi vialte Bawi a rak sinak cu, mi vialte tangah ai dor i, mivialte ca-ah sal a rak si khawh ca-ah asi. Kan bible (Phi 2:3-11)nih fiang tein an kan chimh.

3 Pakhat le pakhat i entainak le mah pumpak thangṭhat kawlnak kha nan lakah umter hlah u. Toidornak lungthin tu kha ngei cio u law midang nakin ka ṭha deuh tiah zeitikhmanh ah vaa ruat hlah u.

4 Cun midang duhning kha hmuh thiam i zuam u law nanmah duhnak lawng kha ruat hlah u.

 5 Nan lungput cu Khrih nih a rak ngeihmi lungput kha si seh; cucu hihi a si:

 6 Pathian sinak kha a ngeih zungzalmi a si ko nain hramhram in Pathian tluk si awk kha cuh awkah a rel lo.

7 Amah lungtho te tu in cu vial cu a hlawt dih i sal sinak tu kha aa lak; Minung bantuk ah a cang i minung mui in a lang;

8 Mi toiah aa dor i nawlngaihnak lam kha thih tiangin a zulh— vailam cung thihnak kha. 9 Hi ruangah hin cunglei a sannak bik hmun ah khin Pathian nih a cawi i min vialte lak i min cungnung bik kha a pek;

10 Cucaah Jesuh min upatnak caah cun vancung i a ummi vialte nih si hna seh, vawlei i a ummi vialte nih si hna seh, vawlei tang i a ummi vialte nih si hna seh, an khuk an i bil lai i

11 Pathian kan Pa sunparnak caah cun lei vialte nih Jesuh cu Bawipa a si, an ti lai.

 Bawi Jesuh azul tu hna thutdan an i cuh tik ah,

 Bawipa Jesuh nih achim than mi cu, (Mark 10:42-45).

 42 Cucaah Jesuh nih an dihlak in a auh hna i, "Vawlei cungah cun uktu bawi hna nih an ukmi michia hna cu, a lal in an lalhnawh tawn hna i hruaitu hna nih a uk in an uk tawn hna ti cu nan hngalh.

43 Sihmanhsehlaw nannih cu hi bantukin nan si awk a si lo. Mi ngan si a duhmi cu nan sinum a si awk a si,

44 bawi cem si a duhmi cu nan dihlak sal a si awk a si.

45 Zeicahtiah Mi Fapa hmanh hi, rian ṭuanpiakmi si awkah ka rat ṭung lo, midang rian ṭuanpiaktu si awk le mi tampi tlanhnak ding ca i ka nunnak pek awkah pei ka rat cu," tiah a ti hna.

 Ui ek Degree

Bible ca chung ah,Kan Bawipa Jesuh,  Zultu Paul le, Zultu Peter nih Uico ti mi bia an hman mi hi kan hmuh.

"A thiangmi thil cu uico kha va pe hna hlah u — an i let lai i nanmah lehlam kha an in seh hna lai. Nan lungvar cu vok hmaiah va thla hlah u, vok nih cun a lamh in an lamh men ko lai.(Matthew 7:6).

2 Thil ṭhalo a tuahmi hna kha i ralring hna u, nan cuarpar nan i tan awk a si a ti pengmi uico hna kha i ralring hna u.(Philippians 3:2).

19 Luatnak nan hmu lai, tiah bia an kamh hna, sihmanhsehlaw anmah hmanh kha, rawhralnak a phakpitu hna an ziaza sal kha an si — minung hi a teitu paoh sal a si ko. 20 Kan Bawipa le kan Khamhtu Jesuh Khrih an hngalhnak thawngin hi vawlei cung thurhnawmhnak in a luatmi hna cu, hi vawlei cung thurhnawmhnak nih khan a tlaih ṭhan hna i a tei ṭhan ahcun, a hramthawk i an rak umning nakkhan an donghnak cu a chia deuh. 21 Dinnak lam kha hngalh ṭung i nawlbia thiang kha mertak ṭhan nakcha cun, dinnak lam kha hngal lo lawlaw in rak um ah an caah a ṭha deuh suaumau hnga. 22 An tuahsernak nih hin, "Uico nih cun a luak a ei ṭhan," ti le, "Vok cu kholh hnuah nawncek ah aa bual ṭhan," timi phungthlukbia kha an hmaanter ngaingai. (2 Peter 2:19-22).

Ram dangpawl cu ka thei hna lo nain,  Kawl pawl le, Chin pawl cu, Kawl nih “khui” timi le, Kan nih Chin(Lai) pawl nih “Uico” timi bia hi kan i fahsak ngai mi bia asi.

Uico ek cu, ahohmanh nih an duh lo pin ah, a rim a chiattuk ca-ah afih in an fih mi thil asi. Cu bantuk ve in, degree kan hmuh mi kha mi nih a fih in an fih mi degree asi ah cun Ui ek degree asi cang. Pathian riantuantu ti mi cu, Zarhpi ni ah, Pulpit cungin phungchim le group mail chung in sermon ttha tial mi nak in, khoika kan um poh ah, kan pum a um nak hmunpoh ah, kan cawl canghnak le,kan nun zia kha, kan pawngkam aum mi hna ca-ah, Ui ek ban tuk asi sual hnga maw ti kha i ralrin peng ding asi. Tachunhnak ah, mi pakhat he ton kan i timh tik ah, kan chim ban tuk in a can kan hman maw?mizapi kan hman mi, capuai cungah, kan ei dih hnu in, thiang tein kan tawl maw. Umkheng tawlnak ah  athurhnawmmi, tha tein fim lo in kan kal tak sual maw? Mi zapi he electric kan hman ti tik ah kei mah pakhat ca lawng ti ban tuk in kan hman sual maw? Midang teh zei tindah an hman? Zunput(CR) kan kal tik ah, ti toih lo in kan um sual maw? Ti kan kholh tik ah, satpia tonnak abuu le, plastic te athurhnawmmi hna kan  kal tak sual maw? Mi dang thil a cin mi an pho mi kha aro hlan ah, kan mah thil kan pho duh ruang ah  kan thial piak sual hna maw? Kan mah ca lawnglawng a ruahmi kan si sual maw? Kan mah kan thurter mi athurhnawm mi hna hi, aho nih dah athianhter than tawn ti mi te hna kha ruah awk a si.mah thil hna hi, thil hme te asi ko nain, athurtertu kan ca-ah cun, zei hmanh apoi lo na in, athianhtu le, kan hnu i, CR kal mi hna ca ah le, rawl a ei mi hna ca-ah cun, Uico-ek ban tuk asi cang.

Mah thilpawl hi, degree ngahnak ding cu asi lo. Degree ngahnak course zong ah atel ti lo. asi na in, tang cheu hmanh a cawng lo mi, a thiam lo mi nih an theih mi, umtu zia kha kan theih ti lo ah cun, kan thiammi, catang sangsang le degree sangsang cu, Ui ek degree bantuk asi cang.

Kan pupa hna chan ah, Zu(din zu) cu, rawl bantukin an rak hmanmi asi. Kri fa an si hnu in, Zuri le zu din cu chim lo, an zoh hmanh an zoh ti hna lo. Nihin kan Chin mi an kan hrawk bik mi cu, Zu kan ti. Asinain, Ka hrin thar ati i, Zu a phiat mi hna ni zeizat dah a khan.. Pathian riantuantu hna tah zu ading bal lo mi pa zeizat dah an um. A ri bal mi dah?

Biadong nak.

Nifatin kan nunnak hi, Kan sermon thabik asi i, mi tampi nih cun, kan degree, kan thiamnak , kan Theology kha an zoh hna lo i, an ca-ah zei ban tuk mi nung dah kan si ti hi an ruat peng ko lai. Santlailo bik pa/nu, mi nih an nautat bik pa/nu hmanh kha, zei ah kan rel lo i, faktuk in alung kan fak ter ah cun, kan degree zeitluk in a san zong ah, mahpa/mahnu ca-ah cun, kan degree cu, Ui ek degree ban tuk asi cang.

Asinain, degree zeihmanh kan ngeih lo zong ah, Kan bawipa Jesuh nih  an ka cawnpiak bantuk in, mi thinglung damtertu kan si khawh lo hmanh ah, mithinglung afakter mi kan si lo ah cun, ni dongh ni ah Bawipa nih ka ‘pawng ah rak thu tuah’ an kan ti  te lai

Keimah kha teitu ka si i ka Pa pawngah a bawiṭhutdan cungah ka ṭhut bantuk hin, teitu a simi cu ka bawiṭhutdan cung i ka pawngah ṭhutnak nawl kha ka pek hna lai.(Revelation 3:21).

Tampi ka lawm Pathian nih a bia cu, kan minphun damnak ca-ah thuachuahnak pek ko seh Amen.

Rev.Paul Thaung Tin

Pathian Thlarau Aw Na Thei Ve Tak Maw.?

Efesa4:30”Pathian ta an si hmelchunhnak le aamah khan cu thla rau a si”.

 A hmasabik ah PCCF ah Pathian dawtnak tehte khan khawnhnak can tha a ka pe tu Pathian min thangthat si ko seh.A men..cun Hruai tu upa hna le ca rel tu nan dih lak cung zongah kai lawmtuk .Pathian nih thlachuah in pe ko hna seh.Tu ni ah Pathian bia ruah ti nak cu kei mah ka nun in tehtekhan pah in chim ta ka duh.

Pathian thlarau co hlan nun ning .1 Ka pu tar hi pastor a rak tuan mi a si I kan innchung khar hi khrih fa innchungkhar kan rak si .Sunday school  in a thang mi ka si ..Biak nak lei in cun ka rak I pe ngai ve ko tiah ka ruah.Hruaitu dirhmun tiang zong ka phanh nak a um pah ve ko. Sihmahsehlaw ka nun ah hin Pathian caah ti mi lungput kha ngei bak lo in kei mah ka tuah mi,ka tuan khawmhmi tiah ka ruah.Bawi laam nak le puai phun kip ah ka kal I vawlei cung nuamhnak phunphun ka tuah.Pathian caah rian ka tuan pah ka ti  ko nabu tein khat lei kut ah Zu le Sa le sualnak kip ka rak tuah.Thihnak le thongtlaknak tiang in voi tampi ka rak luat.Ka dam lo in ka thih deng tikah thih cu ka tih I Pathian sin ah nunnak ka hal than tawn.Sihmahsehlaw ka nun ah Pathian aw theih tak lo in vawlei aw tu ah ka rak I nuam peng. Caan khatte nuamh duh ah tangka tampi ka pek ko I mah vawlei nuamhnak nih cun ka nun a lawmhter kho peng bal lo.Vawllei nih a kal pi mi nuamhnak ah kalmi asi tikah vawlei chawleva cu kawlthan a hau .Zeitluk te kawl hmanhah kai za cang ti a um bal lo.Pathian sermi thilnung zeizong vialte hi thlarau an ngei cio hna I  an mah an ngeih mi thlarau ning  tein um cio kha  arak si tak ko. Ka rak co mi thlarau kha sual thlarau tamtuk nih a rak ka tlak ve tik ah Zu le ritnak ah hman mi phunphun le nuamh nak phuntling ngei mi thlarau nih a rak ka tlak.A hnuah cun keimah tein ka nun ka remh kho ti  lo.Sualnak hmanh nih Sualnak  a rem ve ti lo mi cu a mak kho tuk eh.

Vawilei sual thlarau ti tikah sualnak a thei par  a tamtuk caah mah chungin chim ka duh mi cu mah nun ah chia tha thleidannak thinlung a ngei ti lo mi hna nih an co mi thlarau kong deuh chim ka duh.

Vawlei aw a theimi

Samuel cu Pathian nih zaan a ih lio ah a auh i, Bawipa fuh lo in, tlangbawi Eli a fuh diam, voi hnihthum tiang a fuh! Minung a fuh chung paoh cu Bawipa nih bia a ruah in bia a chim lo.Minung sin si lo-in,"Bawipa ka-hin ka um" a ti hnu lawngah Bawipa nih bia a ruah. Pathian auhmi tampi nih Pathian fuh lo-in minung an fuh sual theu!Bawipa aw an thei ti lo, bia a ruah hna lo i, a donghnak ah an mualpho theu tawn.Minung cu hlen kan hmang! Laimi dirhmun le bang cu, kan comi thlarau hi Pathian thlarau si ti lo-in kei mah timi vawlei sining i zoh nak in ka ding ka fel ka thiam ti mi  kan tam chin lengmang.Pathian thlarau nak in member le peng le tlang le Doctrine hna tu ah kan buai deuh cang. Pathian kong le Pathian bia I ruah lem lo in vaw lei cung politician minthang hna le Bawlung club ah minthang hna tuanbia hna kong ceihnak ah kan thlarau aa nuam tuk sual maw? Minung ai bochanmi nih minung aw  kha theih a zuam peng i  Pathian thlarau aw theih a si lo tik ah Bu chungah buainak le Thlarau le biatak in Pathian thangthat tu an tlawm, an zor chin lengmang. Kan tingtang hna cu inhliam kungah kan bah dih cang hna.Kan cawnmi Pathian kong tu kha classroom ah chiahtak in miphundang hna sin ah kan Zion hla  hna kan sa ve sual  maw.

.Vawilei sual thlarau ti tikah sualnak a theipar  a tam tuk caah mah chung in chim ka duh mi cu mah nun ah chia tha thleidannak thinlung a ngei ti lo mi hna nih an co mi thlarau kong deuh chim ka duh.Pathian thlarau a ngei mi nih cun tuk forh nak an ton tikah an taksa  nih sual tuah cu duh ko hmanhsehlaw chung lei in cawnpiaktu thlarau thiang a ngeih cang caah sual tei khawhnak ding ah thlarau tianghlim sawmnak  an  ngei .An thilung chung ah mah hi cu  sual a si ti a theih khawnh mi nih mi dang, ka hawi,ka nu kapa,ka nu pi ka fa nih maw an kan hmu leng lo hih tiah a thli tein sualnak an tuah ngam ti lo I  zungzal in a ka um pitu ka piak ka Pathian thlarau ngaih ka chiatter sual lai ti an phang caah mi hmai le Pathian hmai zong ah an co mi thlarau kha fiang tuk in an langhtter .

"(James 4:4). "Vawlei hawikom si a duhmi paoh cu Pathian ral ah an i ser.

Pathian aw a thei mi

 Abraham nih Bawipa aw a theih i thih tiang zumhtlak in a zulh! Lot cu a pu pa, Abraham aw lawng a theih ca-ah vulei he an i duh i an chungkhar tiang an rawk! Moses nih Bawipa aw a theih i, zeitluk harsat caan zongah thih ngamh in Bawipa a zulh!Haleluijah.... Aaron nih anau pa sawmnak in aa thawh ca-ah, Isreal mipi siasal a biakpi dih hna. Bawipa auhnak a theimi le minung auhnak a theimi an i dannak na hmuh ko lai.

Pathian aw a theimi nih cun zumhawktlak tein  an nung.An nun nih thawngtha a chim.An nun ah toidornak le zawnruahnak an ngei.Tu lio ka nun ah ka ruah tawn mi te cu ram dang ah sianginn kai ka rat tikah tangka a ka bawmtu hna nih an thazang in  rian an tuanmi chung in an hmuh mi te in  Pathian ram caah tiah thlacamnak he tangka an rak ka  kuat. zumhnak thlaici an rak ka tuh.An tuh mi kei mah ka vawlei nih teh thlaci a keu lai I thlarau theipar a tlai kho ve lai maw ti kha khua a ka  ruahter ngai..Ka hmuhmi tangka  ka hmannak dingah   thlarau non tha(good fertilizer)  pek  ah nitin te thlacam le bible rel  lo in cun a kheu kho lai  ti ka zum lo. Non pek mi vawlei hi a biapi tuk hringhran.Pathian thlarau ka cohlan ah sisehlaw cu Zu le sa le nuamhnak phuntling tuahnak  ah caan ka hmang   ko lai.

Tu  khal tu nih Tuu aw a thei mi

Rian tuantu tampi cu Pathian auhnak  thei lo i tuu hruai zia zong thiam  lo in tuu zong nih  a aw thei lo bak mi zong an um.Pathian riantuannak ah thlarau aw theih bak lo in thlarau riantuan khawh a si ve lo.Thlarau aw theihnak dingah cun mah sining kha i hmuh hmasa hnu ah le ziaza thinlung  i thumh dih hnu ceo ah Pathan aw theih khawh a si.

John10:3-5 Innka congtu nih khan inn ka cu a rak hun piak  i tuu nih  khan a aw cu an theih a tuu kha an min in a auh hna i leng ah a chuah pi hna.an dih lak in a chuah dih hna tik ah an hmai in a kal in  a aw kha an theih caah tuu nih cun an zulh.

Pathian aw a theimi nih cun a Tuu pakhat te hmanh tlau ding a siang lo.Tuu pakhat te  a tlau hmanhah zan khua dei ai hngilh kho lo.Ram lak sahrang hna nih an seh sual lai tiah thih ngamh in sahrang ral a ven.Vawlei fimnak le kei mah ti mi thinlungput in Pathian aw cu theih khawh a si lo.Bawipa nih a riantuan dingin a kan auh ti an thei lo.Bu rian a tuanmi, phaisa rian a tuanmi, rank le siinak rumro a dawimi, minung rian a tuanmi kan tampi tawn. Bawipa auhnak le an fialmi naa fiang maw? Pathian auh hnuhnu ah cun a duhnak hmun le timh piakmi  ah  chiah a si ko lai.Kawl bawh ah chiah ah cun  kawlbawhding si  ko, hmaitli  si le tlik ding, mah duhnak paoh ah hmun lak khawh a si lo.

 Rom8:9 Khrih thlaurau a ngei lo mi cu khrih ta an si lo

.Khrih thlarau ngeih tung lo ahcun zei ban tuk mithawng milian le hruaitu  minthang zong si ko hnasehlaw hnangamnak an ngei kho hlei lo.Vawilei duh fak hakkauhnak mah zawn lawng I ruahnak nih a tei peng ko hna.Pathian aw tu kha thei lo in Vawlei aw tu a tlaihchan mi nih cun  Vawlei he hawi komh  duhnak a ngei  peng ko lai.Pathian aw a thei mi  Jesuh khrih cu a nun in thawngtha a chim mi le a hnu zul tu hna nun I zoh chunh in pa Pathian aw a theimi thlarau fa si nak langhter hna hna u sih .

Khin Maung Thein

Cavite

                                           THILTHUP 5

 …bawipa na pathian ttih le, a lam vialte kha zulh  le, a mah kha dawt le, bawipa na pathian cu na lung dihlak le na ruahnak dihlak in a rian ttuan le, nihin ah nangmah thatnak ding caah nawl kan pekmi hna bawipa phungbia le nawlbia hna ulh hi a si lo maw… (Deut.10:12)

Israel miphun hi Pathian nih vawlei cung miphun lakah thleihhleimi le thim ciammangmi miphun an si. Cu thimmi miphun hna nihcun Pathian duhmi thilthup pa 5 an ngei. Cu hna cu Deuteronomy cauk chungah fiang tein hmuhkhawh asi. Phundang in kan chim ahcun tlaihtleng pa (5) ti khawh asi. Cu hna cu a tanglei bantuk an si hna:

1) Pathian ttih; (reverently fear) ti khi a chim duhnak cu asi. Nifa nunnak ah Pathian fa ka si ti i theih peng in nun khi a si.  

2) Zulh; Mirang Bible ah walk Lai Bible nih zulh ati. Hi zon ahhin Pathian aw theih hnu lawngah an zulh. Anmah duh paoh in an zulh in an kal sawhsawh lo.

3) Dawtnak;  na thinlung, na ruahnak na sining dihlak in Pathian kha na dawt lai. (Deut 11:13)

4) Ttuan; a cheu Bible verses chung ah cun worship ti zawng in hmuh khawh asi. Bawipa na Pathian rian cu na lungdihlak le na ruahnak dihlak in a rian tuan. (Colose 3:23).

5) Nawlngaih; Pathian phungbia le nawlbia, ngaih, zulh le ulh hi pumpak cio in ngaih, zulh le ulh ding.

Acunglei bia tlaihtleng hi Pathian nih Israel mi an zulhding le an ulhding ah a fial (request) mi hna a si.

Cu nawlbia le phung cu an techinfapar tiang in zulh le ulh, philh camcin lo ding ah Pathian nih a duh piakmi hna asi. Cuca’h hi Ka bia hna cu nan lungchung le nan ruahnak chungah nan khumh hna lai i, nan kut ah chinhchiahnak ca’h nan khih hna lai i, nan mit le nan mit kar i hmelchunhnak cah an si lai. Cun mah hna cu nan fa le kha nan cawnpiak hna lai i nan innchung i nan thut le lam i nan i chawh le nan ih le nan thawh tikah nan chimh lengmang hna lai. (Deut 11;18-19)

Israel mi nih cu Pathian nawlbia le phung cu zulh le ulh an i zuam peng nain can tampi ah cu nawlbia cu an buar, can tampi ah, zulh khawhthan an i zuam i teinak cu an hmuh. Cuti teinak he cun Canaan ram chung an luh khawh lawng hmanh si lo in Gerizim tlangcung tiang in an thluachuahnak vialte hna cu an hmuitunnak ca’h nihin ni tiang a cang lan.

Zesuh Khrih dawtnak thawngin Pathian rocotu, khamhmi fa kan hung si ve cang. Cucu Pathian he biakamnak kan tuah tinak asi. Pathian nih a khamhciami nihin zumtu mi hna cu Pathian nih a (request) a kan tuah cio?  Cu (request) a kan tuahmi cu kan dihlak akhat dih lo nain kan dihlak in (request) kan si dih.  Cucu Pathian nih Krihthawng in an kan ham piakmi ram tiang in tlinter awk ah asi. 

Cu timhpiakmi ram ahcun a kal lio lengmang mi kan si. Cu timhpiakcia mi ram ca’h Pathian nih a duhmi thil zei tlaihtleng  dah kan i tlaih ve cang? Cucu kanmah pumpak ca lawng si lo in kan techinfapar hna chan tiangin kan i tlaih peng lai. Cucu khawika kan umnak hmuh le can poh ah kanmah nih i nunpi ding lawng si lo in kan techinfapar tiang in kan chimh kan cawmpiak hna lai.

PCCF hi Chin miphun Philippines a phanmi hna ca’h timhtuahnak nganpi he kan pa le kan u le hna nih an rak derh. Atu hi PCCF chungtel pawl cu Philippines ramchung lawng hmanh si ti lo  in vawlei cung khuazakip kan phan dih ve cang i lei khuazakip a ummi Chinmi cah  riantuan le thlum_al asi cang. Cucu kan Chinrampi le kan Chinmiphun a dawhnak ca’h timhnak ngeih in riantuan mi kan si. Cu rian kan tuannak chungah harnak le tlamtlin lonak aphunphun zong kan tong ko lai. Sihmanhsehlaw Chin mi kan dihlak taksak, thinlung le thlarau thazang le a lamkip in kan thancho khawh nakhnga lungsau tein kan i zuam chin lengmang hna lai. Nikhatkhat cu Gerizim tlang nak in a sungdeuh mi lu_nun thluachuah vanluhnak Chin miphun nih kan co te lai.

Kan biatlangpi ah kan chimcang bantuk in hi tlaihtleng thilthup pa5 hi nihin zumtu kanmah lawng nih i nunpi ding si lo in kan techinfapar chan tiangin kan chimh kan cawnpiak lengmang hna ahcun vawlei cung miphun vialte lakah thlua a chuakmi miphun kan si ve lai.  

 Pastor HenTing

Cavite