Saturday, July 10, 2010

(July 11, 2010) Online Sermon

A HODAH KA SI?

By Saya. Ngun Biak Nawl

Tu zing caan ah hi bantuk “ Onlin Sermon” chimnak caan tha a ka pe tu kan Pathian cung ah le PCCF tuan vo ngei tu U pa hna cung ah kaa lawm tak tak ti kha biahmaithi ah chim ta ka duh. PCCF chungtel vialte, hi ka hmun hin nan dih lak in nan kut kan tliah hna. A hramthawk ah cun hi bantuk mi fim pi pi, kan U le kan Pa le hna sinah keimah hna nih “ThawngTha Bia” vun chim ve cu aw tiah kan lung chung in mi hoih kaa rak tim. Nain Philippines um Laimi cu Functionalism lawng te an si ko tiah ka hmuh caah le keimah le keimah training kaa lak nak tal si ko seh ka ti than caah ka tling tlak lo bu pi in a tang lei bantuk in kaa van ot ve than.

A Ho Dah Ka Si?

Mt 16:12-16 chung ah Jesuh nih a zul tu hna kha, “A ho dah ka si?” tiah a hal mi hna kan hmuh. Kum thum khel te Jesuh an zul, a it ah an a pawng te ah an it ve, a thawngtha bia chim mi ni tin an ngai ko nain a zul tu nih a ho a si an i fiang lo. A mak ngai ngai ko. Kan nih Jesuh a mui chim hlah a aw zong a thei bal ve lo mi nih hin Krihfa zumtu pawl Jesuh hi a kan kamh tu le Cung Nung bik Pathian fapa a si ti hi i fiang in kan zum tak tak maw? Kan zumh ko ah a nawl bia pek mi tah kan zul tak tak kun maw? Ruah ngai kan hua. A ho ka si tiah Jesuh nih a zul tu hna a rak hal hna tikah an leh mi cu Jeremiah, tipil petu Johan, Elijah a si lo ah prophet pakhat khat na si an hei ti leh lam. Simon Peter pakhat lawng lawng nih a Nung mi Pathian fapa “Messiah” na si tiah dik tein a leh kawh. Simon Peter zong hi a kaa lawng in chim sawhsawh seh law zum tak tak hlah seh law a dawh. Ziah ti ah cun Jesuh an tlaih zaan ah khan Peter nih Jesuh cu voithum khel te zaan khat bak ah a hlawt ti kan hmuh (Mt.26:70, 72,74). A voithumnak ah cun hlawh sawh sawh hmanh si lo in chiat serh bak in a hlawh. Jesuh zul tu dih lak nih hin Jesuh hi a ho a si kha tha tein an rak i fiang tak tak lo i zumh zong an rak zum fawn lo. Mah lio chan ah hin mi fim pakhat aa ti ve mi cu zul tu tam pi an ngei i an fim nak kha an zul tu pawl cu an rak chimh, an rak cawn piak tawn hna. Cu ban tuk ceo in Jesuh hi a zul tu pawl nih rak zul hna seh law a dawh ngai. Chim duh mi cu Jesuh kha a thih lai te tiang ah a zul tu hna nih a ho a si tak tak kha aa fiang bantukin an um nain an rak i fiang taktak lo i an rian ah khua awng an tong lo ti kha kan Bible ah kan hmuh. Jesuh a ho a si an i fian lo caah an mah pumpak hrimhrim zong kha zeibantuk minung dah kan si ti an rak i fiang lo. Nain Jesuh nih “Thih nak” a tei hnu, a zul tu hna sin ah aa vun phuan than hnu tu ah cun a zul tu Piter thawk in milung khong ngai a si tiah theih mi Thomas tiang an vun i fian taktak tik ah an dih lak in Jesuh caah sarthih in an Nun nak an i pe dih (Biathlam tial tu ah ruah mi Johan dah ti lo cu). Cu ti i fian bu le zaang tho ngai in a zul tu hna nih an rak i pek chanh than ngam ruang ah nihin ni ah Krihfa milu cu vawi lei cung ah tam bik kan si. Jesuh zul tu hna nih a Nung mi Pathian fa pa i a zul tu tha kan si tak tak ko ti tha tein an i fian tak tak hnu lawng ah hlawh tlin nak an hmu ti kha Bible nih a kan cawn piak.

Tu zing caan zong ah Philippines ram um mi Laimi nu le pa, u le nua pawl Jesuh a zul tu hna sin in fim i lak ti hna u sih ti ka duh mi pahnih a um. Pakhat nak ah (a) kan man le kan mah a ho dah kan si hi i fiang hrimhrim ve hna u sih. Pahnih nak ah (b) kan pawng kam a si lo ah kan hawi nu kan hawi pa hi a ho a si ti kha i fiang chih hna u seh.

(a). Caan tam pi ah cun kan mah le kan mah hi a ho kan si kan thei tawn lo i a ruah zong kan ruah huam lo. Kawl ca tial tiam minthang P. Moenin nih cun nangmah le nangmah a ho na si kha ni khat ah a tlawm bik minute 5 lengmang naa ruat lai a ti. Caan tam pi ah a ho kan si kan i fian lo tik ah chim ding tu chim lo in chim lo ding tu kan chim tawn i tuah ding tu tuah lo in tuah lo ding tu kan tuah tawn caah kan pawng kam caah hmunthur (hnawm) kan si caan a um theu tawn. Mi nih kan hnu lei in “Mah hngal lo” ti kan tuar sual tawn. Mah hngal lo ti hi hlan kan Pi Pu hna nih an rak i fak sak tak tak mi bia a si . An rak i ti sual cit cet ah cun siapi bak rak liam a si. Kan mah le kan mah a hodah kan si i philh hlah u sih, i hngal zung zal hna u sih. Thinghnah khi thing kung cung ah a um lio caan ah zeitikhmanh ah hmunthur kan ti bal lo i muthai hawng zong khi muthai a fun tuam lio te ah cun hmunthur kan ti bal ve lo. An um lo nak hmun pi ah an um i, um nak an tlua caan tu ah khan zeihmanh thathnemnak a ngeih lo leng ah hnahnawhnak a chuah pi tu “Hmunthur” tiah kawh an si . Cu ve bantuk in minung zong hi caan tam pi ah cun kan um nak hmun te ah um lo in kan tlua sual ve tawn. Kan mah le kan mah kha hawi caah thil rit si lo ding in um i zuam hram hna u seh. Phillippines kan rat hnawh chan hi zei a si ti zong i fiang hna u sih ti ka duh. Mi tam u cu fim cawn ah kan ra. Fimnak chawn ti mi a sullam zei dah a si?. M.Scott Peck, MD nih cun, “Learning means to welcome sufferings or problems” a ti. Fim nak cawn ti mi a sullam cu hi pa nih hin a khen tak tak ka ti. Cu si lo in, “ learning means to welcome pleasure” ti hna a let ta lam in kan i lak sual ah cun ka tlau cang, mah hngal lo, hmunthur kan si cang, ti kha i fiang hna u sih tiah van chim ka duh.

(b). Nikhat cu Grik mi fim pakhat a si mi Aristotle kha tlangval bu pawl nih vawlei cung ah zeibantuk minung dah mi fim cem ah na chiah hna? tiah an hal ti si . “A mah le a mah a limit aa thei i mi an limit zong a thei piakchih mi kha mi fim cem ah ka chiah hna”tiah a leh hna ti a si . Caan tam pi ah cun kan hawi nu kan hawi pa a si lo ah kan pawng kam limit kha ruah lo in rian kan vun ot tik ah a suukha dih tawn i rian hma a kal lo leng ah lung zong nuam lo in kan um caan a tam pi. Kan nih Khrihfa mi cu kan pawng kam mi caah rian khinh mi kan si ti zong kha i fiang hna u sih. Jesuh nih nan nih cu vawilei “Cite” nan si a ti (Mt.5:13). Kan thlum al nak a loh a si ah cun vawilei ah lamh chih kan si sual lai. Kan minung hawi caah kan thlum al kawh nak ding ah cun kan va dawt hna awk a si hnga. Dawt nak kan va langh ter nak caah thiltha pakhat khat kan tuah piak hna hnga. Cu ti thatnak kan va tuah piak cu an caah a herh mi kan va tuah piak kha a si ko hnga. Cu tin an herh mi tuah piak kan i timh tik ah a khua sik mi puan pek lo in rawl kan pek sual nak hnga lo le a rawltaam mi kha rawl pek lo in puan kan pek sual nak hnga lo thlei dan thiam ngai kan herh hnga. Chim duh mi cu kan hawi nu kan hawi pa a si ning kha kan i fian hnu lawng ah kan hei dawt khawh tak tak hnga i a caah kan hei thlum al kho tak tak hnga. Cucaah vawilei thlum al ter tu kan si kawhnak caah hawidang limit zong kha i fian in theihkhawh i zuam hna u sih tiah kan sawm hna. Ka bia dongh nak ah Jesuh zul tu hna nih an mah le an mah i fiang tak tak hnu lawng ah “Hlawh tlin” nak an hmuh bantuk in kan nih Philippines um “Laimi” zong a hodah kan si ti le zeidah kan rian a si ti kha i fiang cikcek bu in Bawipa rian ah kaar hlang cio ve hna u si law “Hlawh tlin” nak cu zungzal nun nak a ngei mi kan Khuazing nih thlua rak kan chuah hram ko seh!

No comments: