Sunday, August 28, 2011

(August 28, 2011) PCCF Weekly Online Sermon


ONLINE THEOLOGY

By

Pastor Ngai Men

Salm 121: 4, Isreal huhphengtu cu angu bal lo i aa hngilh bal lo.

Luke 8; 45, Jesuh nih cun aa thawh i, “Ahodah a ka tawng?” tiah a ti.

Gen. 16; 13; Hagar nih cun Bawipa cu, “Nang cu mi a hmutu Pathian na si”, ti min in a auh.

A tu bantukin Online in a mah Pathian bia ruahti khawhnak caan ttha a kan petu kan Pathian a min ka thangtthat . Online Sermon tawlreltu le Online thawngttha in thazang lak dingah caan a petu nan dihlak lunglawmhnak he nankut kan tlaih hmasa hna Pathian daihnak nan cungah um ko seh.

Pehtlaihnak (Communication) kan timi hi taksa, thinlung, thlarau tthanchonak ah a um lo awk a ttha lomi a herh ngaimi le a biapi tukmi pakhat a si ve. Pehtlaih ning kan timi hi phunli in then khawh a si.

1. Mah le mah i pehtlaihnak (Intrapersonal communication)

Mah te in i biachim, au, nih, ttah, mangmanh, khuaruah,feeling, ti te pawl an si.

2. Pakhat le pakhat pehtlaihnak (Interpersonal communication)

Pakhat le pakhat hmaitonh tein i chawnh (Face to face)

3. Mi buu pi he pehtlaihnak (Group communication) A bu a simi he pehtlaihnak, mizapi he hmuhton le biaruah tti, cawnpiak, Training, Seminar, ti bantuk.

4. Mi zapi, mi tampi huap in pehtlaihnak (Mass communication)

TV, Radio, Television, Newspaper le a dangdang Internet/Online ti bantuk in miza pehtheihnak hna an si.

Atu kan chan cu Information Technology (IT) chan ah kan um hna i, Internet/Online zawng in thawngpang kip theih khawh le i chawnh biak khawh le Pathian thawngttha hna i hrawm khawh a si cang. Internet/online ka thut ahhin hi fimnak minung sinah arak petu Pathian hi thangtthat lo le lawmh loin ka um kho tawn lo.

Internet/online kan tthuttikah kan duhmi status in tthut khawh a si. Cu kan status nih cun kan dirhmun a langhter ve.

1. A Hring (Available theory)

Ahring timi nih a langh termi cu zalawng tein chawnh khawh (Available) ka si tinak khi a si. Hmaitonh online in pakhat le pakhat i chawnhbiak khawh a si. (Interpersonal communication or two way communication).

A hring (Available) in tthut a tthatnak

1. Thinlung tha dam (free or open) zalonng tein a ho poah he pehtlaih khawh a si.

2. Kan herhmi tlam a tlin bantukin midang herhmi zong bawmh khawh a si i rian ttha tampi ttuan khawh a si.

3. Mi tampi he chawnhbiak a si tikah mi dang sinin fimnak i chap khawh si ve.

4. Hawikawmhnak or pehtlainak tha a tthawn ter.

5. Thluak ttawlnak, thinlung tha damter (relax) nak ah a ttha.

Atthat lo nak

1. Zalonnak kan timi zong hmanthiam lo ahcun palhnak, luan sual le palhsual a tam ve.

2. Mah rian tlolh a fawite a biapimi rian tlolh khawh a si.

3. Can tampi theihmanh lo kar ah a lak in luanter a fawi.

Kan Baibal ah Salm hlaphuahtu pa nih “Isreal huhphengtu cu a ngu ballo i aa hngihlh ballo” a ti. A kan huhphengtu kan Pathian hi IT holh in kan chim ahcun a Off bal lomi, a zungzalin kan caah a Online pengmi Pathian, kanmah bawmh awk caah le kan herhmi pek awk caah, kan auhmi theihnak ding caah kan caah available a si zungzalmi Pathian a si ti kha Available theory nih a kan cawnpiak.

2. Asen (Red theory)

Asen nih a langhter duhmi cu ka manhlo ngai (Busy), a herh tuk lo ahcun na ka chawnh lo ah a ttha tinak khi a hei si hnga. A si nain a herhmi taktak cu chawnh khawh ka si tinak cu a langhter ve.

A tthatnak

1. A herhmi he lawng chawnhbiak a si tikah rianherh tlam a tling deuh.

2. Mi tampi he chawnh a si lo caah palhnak a tlawm deuh.

3. A herhmi taktak caah open a si ve tikah a herhnak zawn in mi caah thil ttha tuah khawh si ve.

A tthatlonak.

1. A chawntu caah thinlung zaa a long lo, a nuam lo.

2. Mi nih hem a si lo tikah hawikawmmhnak tha a der deuh ve.

3. Rian ttha ttuannak ah thazang a der, ttuan khawhmi a tlawm deuh ve.

Jesuh Khrih vawlei a len lioah mi tampi a damter hna, aa manh ballo kumthum chung a rian ttuannak kan zoh tikah ah tuchan holh in cun a busy peng kan ti lai cu. A si nain zeitluk a busy zawngah amah a panhtu, a herhtu paoh caah available a si peng fawn. Kum 12 thichuakmi nu zawngmi zapi lakah a thli tein a puanki ka tongh ahcun ka dam lai ti zumhnak in Jesuh puanki a tongh tikah , Ahodah a ka tawng?, tiah a ti. Jesuh cu a tthlite in a puanki tongh hmanh a thei khotu a si. Mi caah a nun can vialte a hman dih. A busymi hi mi dang tthatnak ca ah a busy, mah ca nun si loin mi ca nun bakin manh lo ngai in rianttha a ttuan pengmi a si. Midang tthatnak ding caah busy hi Red Theory nih a kan cawn piak duhmi a si ve.

Langh lo (Invisble theory)

Invisible tu cu langh lo lawlaw i thuh bak a a si i mah nih chawnh duhmi lawng chawnh khawh(One way communication) a si. Mi dang caah a open lo kan ti lai cu. Kanmah herhmi le duhmi tuahnak caah hman deuh mi a si. Mi ca nakin mah ca a hoih deuh.

A tthatnak

1. Mi nih hna hnawh khawh si lo tikah mah rian tam deuh ttuan khawh a si.

2. Rian hma a kal deuh, mah rian hlawhtlinnak ah a ttha hnem.

3. Mah duh herhmi tlamtlinak ahcun a ttha tak , a nuamh zawng a nuam tak ve,

A tthatlonak

1. Mah ca tthatnak deuh lawng a si tikah rianttha tampi tlolh khawh a si.

2. Hawikawm, chungkhar kan minung hawi he pehtlaihnak ah tha zang a der.

3. Mi nih herh caan ah chawnh khawh si lo tikah a herhmi or thilttha tlolh a fawi te.

Kan biakmi Pathian hi kanmah nih kan hmu kho lo nain amah nih cun a kan hmuh khawh dih viar. Hagar nih A bawinu Sarai sinin ka zam kho lai tiah a ruat nain Bawipa nih cun a rak hmuh ziar ko i Shur khua lei kalnak lam in a rak bawh i a bawi nu sin kir tthan ding a chimh tikah Hagar nih cun a mah le a mah kha, ‘A ka hmutu cu a ka hmuh taktak ko maw?”, tiah aa hal i cucaah Bawipa cu “Nang cu mi a hmutu Pathian na si’, ti min in a auh. Kapkhat lei kan chim ahcun nangmah cu keimah nih kanhmu kho lo nain Invisible in pei na rak um ziar ko hi na ka hmuh taktak ko hi ta tinak khi a si hnga. Pathian cu kan dawtmi hna, kan chungkhat, kan Khrihfabu kan hawile nih an kan hmuh lo nak hmun kan um lio caan zongah a kan hmu kho pengtu Pathian a sinak kha Invisible theory nih a kan cawnpiak duhmi a si ve.

Biafunnak

Jesuh Khrih hi pehtlainak fek le tlamtling a tuahtu (Great Communicator) a si kan ti khawh. Vawleicung a nun lioah a Pa Pathian he pehthlaihnak fek tein a tuah kho pengtu a si. Zeithil a tuah lai poahah a Pa Pathian sinah thla a cam ta hmasa, Vailam cung a thih lai tiang hmanah “Ka Pa an sual ngaithiam hna zei kan tuah ti an hngal lo”(Luke 23;33) tiah a pa a chawnh. Cun “Ka nu, khaka ah khan na fapa a um khah,” tiah a vun ti, 27a dawtmi a zultu zong cu, “Khaka ah khan na nu a um khah,”tiah a vun ti ve. (Jonh 19;26). Jesuhkhrih nih a hmanmi pehtlaihnak hi kaphnih pehtlaihnak (Two way communication or Horizontal communication) Van lei le Vawlei lei pehtlaihnak tlamtling a tuah tu a si.

Kan biakmi kan Pathian cu a sermi minung he pehtlaihnak tuahnak ding caah ready or available a si peng. Kan pehtlaihnak, kan thlacamnak leh ding caah le chawnh awk caah kan caah “ONLINE” ah a um pengmi Pathian kan biak hi kan van ngeih khunnak a si. Kanmah nih kan hmu kho lo nain kan phanhnak paohah Invisible in a kan kilveng pengtu a kan zohkhenh pengtu zei kan tuah le kan ruah a hmu kho dihtu Pathian kan ngeih hi kan van tthat khunnak a si. Zeitik caan hmanhah a ngu bal lomi aa hngilh bal lomi kan caah a Off bal lomi a “ONLINE” pengmi Pathian hi nangmah le keimah kan Pathian a si ti hi “ONLINE THEOLOGY” nih a kan cawnpiak duhmi a si.

Lawmhnak tampi ka ngei.

Ngai Men

No comments: