Jesuh Khrih Lungput

Rev. Than Thio

Baibal Cangthim: : Filipi 2:1-11

Filipi Khrihfabu hi Paul nih Rom thonginn chung a um lioah siaherhnak nganpihe AD 61 or 62 hrawngah cakuat a tialmi a si. Amah cu thonginn chungah harnak tongin a um ko nain, Filipi Khrihfabu hi Europe ram ah a dirh hmasa bikmi Khrihfabu a si caah, a dawt khun hna, an zawn a ruah khun hna ruangah a kuatmi hna a si. Filipi Khrihfabu ca a kuatnak hna a ruang cu:  (1) Amah  harnak a ton lio caan  an bawmhnak a lung a lawmhnak langhternak caah a kuatmi hna  a si. (2) Khrihfabu kha riantuantu  a dang nih an doh i cawnpiaktu ding lomi nih Khrihfa mi a hlen hna nak a theih tikah a lungre a thei tuk i  a kuatmi hna a si. (3) Khrihfabu chungah hruaitu a simi nu Upa  Euodia le Sintikhe an i rem lo ruangah lung khah lonak a um lio caan ah a kuatmi hna  a si. “Euodia le Sintikhe, zangfahnak in kan nawl hna, Bawipa chungah unau bantuk tein lungkhat  in um i zuam u” (Filipi 4:2). Amah cu harnak tong ko hmanhsehlaw Filipi Khrihfabu cu lungtthawnnak le lungfehnak nan ngeih awk a si tiin forhnak ca a kuatmi hna a si. Bawi Jesuh bantukin toidornak lungthin ngeih kha a forh hna. I porhlawtnak le mah zawn lawng ruahnak nih minung a pingah a kan kalpi tawnnak kha ral rinnak a pek hna. Hi cakuat ah hin lawmhnak, hngangamnak, lungkhahnak le Khrihfa zumhnak le ziaza ah i biatak a herhnak kha kan hmuh. Cu pinah Paul nih Filipi khua Khrihfabu hi a dawt ngaingai hna ti hi fiang tein a lang.

Filipi 2:1 chung kan rel tikah bia halnak in a thok hmasa. 1. Khrih chung i nan nunnak nih khan an tthawnter hna maw? 2. A dawtnak nih khan nan hna a ngamter hna maw? 3. Thlarau he hawikomhnak nan ngei maw? 3. Pakhat le pakhat nan i daw in nan i zangfah maw? Kei zong nih  bia hal nak tuah ka duh vemi cu, Khrih ah zumtu hawi dawt vialte hna: Khrih chungah kan nung ve hna maw? Khrih dawtnak nih kan umnak le kan Khrihfa sinak ah kan hna a kan ngamter ve maw? Pathian thiang thlarau he hoikawmhnak kan ngei hna maw? Ho he dah kan i hawi komh? Pakhat le pakhat unau bantuk tein kan i daw in kan i zangfah ve hna maw? Tihi fak deuh in ruat ve hna u sih ti ka duh.

Khrih nih a kan fialmi cu: Lungthin ah i khat u, pakhat le pakhat i daw u, lungrual tein um u law kaa lawmhnak hi tlinter u a kan ti. Khah si cun nihin ah kan nih zumtu unau vialte hna Khrih nih a kan fial bantukin  kan nung maw? Kan lak ah thinlung ruahnak i khah lonak, lungrual lonak le i dawt lonak a um ding hi cu phan a um tuk. Khrih nih a kan fial bantukin Pakhat le Pakhat i daw hna u sih, lungrual tein um hna u sih law Pathian duhning in le Pathian nih si hna seh ti a kan duhning in hmai lei ah kar hlang tti hna u sih. Pakhat le Pakhat i entainak le mah pumpak thangthat kawlnak kha nan lak ah umter hlah u tiah Khrih nih a kan ti bantukin kan tuahmi thil cungah  mah pumpak  min langh duhnak le thangtthat kawl duhnak thin lungput kan ngeih sual a si ahcun Khrih min in hloh khawh i zuam hram hna u sih. Filipi Khrifabu chung zongah khan Nu Upa hruaitu a simi  Euodia le Sintikhe kar lakah rem lonak a um tikah Khrihfabu chungah buaibainak le than cheuduhnak a chuak. Cu lawng si loin Party in an um hna. Cu bantuk dirhmun kan phak nak hnga lo Khrih nih a kan fial bantukin thinlung khat tein kan kan I hawikomhnakbu chungah siseh Pathian he kan i pehtlaihnak ah siseh lungthin khat tein dir tti hna u sih. Cun Khrih nih a kan fial rihmi cu midang nakin ka ttha deuh tiah zeitikhmah ah va ruat hlah u. Midang duhning kha hmuh thiam i zuam u law nanmah duhnak lawng kha ruat hlah u tiah a kan ti bantukin kanmah le kanmah kha ka tthabik, ka thiambik, ka hngalbik  timi lungput hi hloh khawh i zuam hna u sih. Nan lungput ning cu Khrih nih a rak ngeihmi lungput kha si seh tiah a kan ti. Cuve  bantukin, Khrih lungput hi zumtu kan dihlak nih ngeih khawh i zuam cio hna u sih. Khrih nih a rak ngeih mi lungput cu:-

1)Mah le mah sinak kal tak i, sal sinak i lak ( Self emtiness or Kenosis Mind)

Jesuh Khrih hi Pathian fapa sinak  kha a ngei zungzalmi a si ko nain hramhram in Pathian tluk si  awk kha ai tim bal lomi a si.  (Paul States that He was “equal with God” Heb.1:3). Paul zong nih Pathian he ai tluk in a chiah. He did not consider His equality with God as “something selfishly to be held on to”. Pathian thluk a siko nain hram hram in Pathian fa sinak kha ai tlaih lo. “Jesus did not think of himself, He thought of others” Jesuh nih amah pumpak caah a ruat/ttuan bal lo, midang nih nunnak duhdim, khamhnak kan hmuhnak dingtu kha a ruat/ttuan. Pathian fa sinak vialte kha a kal tak i, sal sinak tu kha a lak i vawlei ah a niam nakbik hmun Bethlehem cawrawl einak kuang kha aa thim. Nangmah le keimah khamh awkah Calvary vailam ah a nunnak a pek.  Amah le amah kha sangah ai chia lo. Amah le amah kha a lawnter. Kemah (I) timi lungput a ngei lo. Nihin Khrihfa kan nung ning le kan sining kan zoh tikah Khrih Jesuh a biami kan sinain, Khrih nih a ngeihmi lungput hi kan ngei kho cio hna lo. Keimah (I) timi lungput nih kan ram le kan miphun kan Khrihfabu hi hrawh dih a timh cang. Keimah I-Specialist pawl kan tam tuk. Keimah (I) timi hi mirang holh (Pride) porhlawtnak le (Sin) Sualnak a lai lak te i a ummi biafang  te khi a si. Phun dangin kan chim ahcun keimah (I) timi hi porhlawt ruam kainak le tthat lonak sual tuahnak in a chuak ti khawh a si. Minung nih kan tei khawh lobikmi kan ral cu (I) keimah timi te hi a si. Kan ral ngan bik zong a si. Keimah timi thinlungput kan tthumh hlan lo paoh cu, kan kan miphun lakah buaibai nak le hna hnawhnak le i rem lonak a um zungzal ko lai. Keimah tuahmi, keimah ka fimbik, keimah ka tthabik, keimah ka hngalbik, keimah ruahning, keimah ka tthawngbik timi lungput kan hloh hlan lo paoh cu kan miphun, kan khrihfabu, kan i hawikomhnak bu a ngan a dam bal lai lo. Cucaah kan nih zumtu unau vialte hna zong Khrih nih a rak ngeihmi mah le mah i lawnter thinlungput hi ngei kho ve ding in kan sawm hna.

2. Toidornak (Humbleness )

Church Father Augustine nih a rak chimmi cu; “The essence of Christian faith is humbleness” Khrihfa kan zumhnak ah a muru bik cu pakhatnak in pathumnak tiangah toidornun hi a si tiah a rak ti. Nihin kan Khrihfa sinak ah kan ngeih awk a simi toidornun hi kan thlau/hlauh cia mah cang. Kan biakmi Khrih Jesuh zong nih a thih tiang toi dor tein a um. Khrih nih toidornun a ngeihnak bik a langhnak cu a zultu pawl kha an ke a tawl piak hna. Paul zong nih Khrihfa mi kan uniform cu toidornun a si awk a si tiah a ti. Kan nih Khrih a zumi  vialte hna zong hlan kan pi kan pu hna nih an rak ngeihmi an nun zia ah ai dawh tukmi lungput toidornun te kha kawl than ve tuah hna  u sih.Toidornun ai thok khawh nak ding ahcun keimah timi lungput kha kan hloh hmasa a hau. Cu lawngah Khrih nih a ngeihmi lungput toidornun kan ngei kho ve lai.

3. Nawlngaihnak (Obedience)

Jesuh Khrih hi Pathian sinak le minung sinak a ngeimi a si. Minung a si ve bantukin vailam cung thih ding hi a ttih tuk ve. Vailam cung thihnak in a luat khawhnak hnga Gethsemane dum ah thla a cam. Jesuh nih thla a cammi cu; “Ka Pa, na hna a tlak ahcun hi hrai hi ka tthialpiak ko. Sihmanhsehlaw keimah nawl si loin nangmah nawl si ko seh,” tiah a ti (Luke 22:42). Jesuh duh ning cu Vailam cung thihnak in luat ding kha a si. A pa nih a duh piakmi cu mi sual nangmah le keimah kan caah ah vailam cung thih ding kha a si. A pa nih vailam cung thih ding kha a thim piak, cucu el lo tein Jesuh nih a pa nawl a zulhnak kan hmuh khawhmi a si. Cu ruangah Paul nih nawlngaihnak lam kha vailam cung a thih tiang a zulh tiah a ti khawhnak kha a si. Hi ruangah cunglei a sannak bik hmun ah khin Pathian nih a cawi i min vialte lakah min cungnung bik kha a pek. Nawlngaih thluachuah hmuhnak a si zia zong kha Salm 1:1 ah kan hmuh; “Mitha lo hna khua khannak ah ai tel lo i Pathian a nih sawhmi hna sin ah a tthu lomi cu mi thlua chuak an si, an tuah mi thil kip ah khua awng an tong”. Kan nih zumtu vialte hna zong nawl a ngaimi si ve hna u sih. Biaknak lei in hruaitu kan ngei hna, uknak lei zong in hruaitu kan ngei hna. Hawikomhnak a phun kip in hruaitu an um cio dih hna an bia kan ngaih hna le a kan hruaining le saduh thah ning tein Jesuh Khrih nih a Pa nawl el lo tein  a ngaih bantukin kan zulh le kan ngaih khawh ve ahcun kan i tinmi kip ah khua awng a tongmi kan si ko lai. Cun teinak a hmumi zong kan si ko lai. Jesuh Khrih nih a pa nawl a ngaih ruang ah thihnak a tei. Bawi vialte lak ah Bawi bik sinak le min vialte lak a sang bik min pek a sinak kha a si.

A cung lei i Khrih Jesuh nih a ngeihmi thinlungput phunthum Mah le mah sinak kaltak, Toidornak  le Nawlngaihnak kan langhermi hi zumtu kan dihlak nih kan ngeih khawh ve ahcun Pathian nih thlua a chuahmi le a umpi mi khrihfabu le miphun kan si ve ko lai.

Kan Thawngttha chimi a tthami aum ahcun Pathian nih sunparnak co seh law kan dihlak caah thlua kan chuah piak ko seh…A men