Thlarau Tihaal

Tuzing bawipa thawhṭhanzingah thawngṭhabia a hrawm khomi zumtu nan zapi te cung bawipa thluahchuah a thar in um ko seh. Tu zingah PCCF Online in sermon a kan chimpiak tu Rev. David That Mang a cung zongah kan i lawmhnak langhter kan duh. Cun sermon a rel tu nan dihlak cung zongah kan i lawm hringhran Pumpak cio kan caah santlai mi thawngṭha bia ah canghram ko seh.Kan zapi te caah Bawipa nih thluachuah kan pekpiak ko seh.

Thawngṭha bia a kan chim tu Rev.David That Mang hi PCU ah Ph.D in Religion a tuah lio mi a si. Kawlram a um lio ah Pathian rian saupi a ṭuan cangmi a si an chungkhar in Rangoon ah khuasa mi a si. Lai Tlang a khua cu Thantlangpeng Tlangpi khua a si. Philippine um Lai mi zongnih kan bochan mi le kan pa can ah kan I chiahmi a si. A sianginn kai nak ah bawipanih thluachuah pe sehlaw kan ram le miphun, Bawipa ram kauhnak caah hman rua pakhat s ihram ko sih ti in thla kan cam pi. Atu cu a mah nih can a van hman colh ko lai…..

Thlarau Tihaal

 David That Mang

            Tuzing PCCF online phungchim timhtuah khawhnak dingah damnak a ka petu Pathian a Min thiang ka thang ṭhat. Hi caan ṭha a ka petu PCCF rianṭuan tu cung zongah chim cawk lo lunglawmhnak ka nei ti ka van chim duh. Lungsau in a rel tuding u nau rual nan cung ah Pathian thlarau ii daihnak le lawmhnak um ko seh. Tuzing kai tinhmi Thawngṭha cung tlangtaar cu “Thlarau Tihaal” timi a si. Ka Bible ca thimmi cu Ps. 42: 1-2 hi asi. A bawmtu ah Ps. 22: 1-2 kai thim.

            Tuzing caanah thlarau tihaal ka ti tikah, zumtu ṭhami hna, le Pathian rian a ṭuan liomi hna nih kan ton tawnmi thlarau lei tihaal nak hi ka chim duhmi a si. A duhmi nihcun ‘thlarau lei ramcar lak vah’ ti khawh a si ko hnga. John of the Cross nihcun “The Dark Night of the Soul” tiin min a sak.

            Zumtu tampi cu Khrih  kan theih ka, asiloah Khamh kan ii fian ka ahcun Biakinn kal kan tha a tho, Bible carel kan cim kho lo, thlacam le rawlulh cu kan rawl thaw ban tuk asi. Kanmah lawng siseh, hawi he siseh thla kan cam tikah Pathian hlahmaw kan lakah a ṭhu ve ti awk te khin kan tem (feel). Pathian kong ii caihhmai cu politics kong chimnak in a nuam deuh. Khrih kong chim cu Su Kyi kong chimnak in kan thatho deuh. Pathian thangṭhat chinchin cu vanmi he hlaremh bantuk ah kan ruah. Khua pakhat ah aw ṭha lemlo, a aw a lai ngaimi nungak pakhat cu zapi lak Pathian hlaremh a nuam tuk in a thei ii, thlaoh khawh a si lo caah, hlaremhnak  ah ai tello nakhnga ding ahcun Youth Pastor nih ziknawh hau an ti. Cu tluk cun Pathian bia le hla ah a thawtnam kan thei hna. Pekchanh lei zong ah fial le hneek zong kan hau lo. Thawngṭha cu a hau poah nih chim zongah thlazaang kan rak ii lak khawh. A cheu le bang cu an lung a tho tuk ii cawnnak zeihmanh um hlan ah PaThian thawngṭha an veih pi. Phungchim zong tha a tho, chun nitlak in mi vehveih zongah kan cer lo. Thlarau degree in tah u ti siseh law cu lio caan cu ka thlarau degree a kai cuahmah lio  asi. Cu lio caan hi Khrifa mifim pawl a simi Jerome tehna, Augustine tehna, John of the Cross tehna le, Early Reformers hna nih “Consolation” tiah an auh. A sullam cu ‘the felt presence of God’ or “Pathian umpinak kan tem lio caan” tinak asi.

            Thlarau lei degree hi kai pen awk a rak ṭha rua lo. Caan khatkhat cu a ṭum lei a hoih tawn ti a si. Phundang kan chim ahcun tilet bantuk in a saan caan a um bantuk in a niam lei a panh lio caan zong a um ti asi. Consolation hi ‘Pathian umpinak kan tem lio caan’ kan ti ruangah hi lio caan ah Pathian kan sinah a umlo tinak asi lo. Pathian thlarau cu kan sinah a um peng ko. Sihmanhsehlaw, Pathiam umpinak kan tem lo caan a si tinak a si. Phundang in chim ahcun Pathian he kan ii hlat ko rua hlah maw tiah kan ruah caan khi a si. Hi lio caan ahcun Bible ca kan rel zong ah kan lung a pian a har, kan mit a vaivuan, lunghrinh nak a chuak tawn; thla kan cam ka ti zongah a phichuak kan hmu tuk lo. Zapi lak thlacam zong a phung men in kan ruah cang. Bible ca kan cawn zongah thathawhnak a lo chin lengmang, degree lak duhnak thinlung nih kan kham hlah sehlaw cu ka zuang diam cang hgna ti tluk in kan temtuar. Zing devotion caah tuante a rak kan tho tu hna kha cu ii sum lo ahcun thongh put a fawi te. Online sermon hna saudeuh van ṭial sual ahcun thin a tawi ii sawlsel in kan ii la. Mi phungchim kan ngeih zongah thazaang kan ii lak khawh ti lo ii mi phungchim sawi in kan ii la. Pekchanhnak le bang cu sungh zatlak tlukah kan ruah, Phungchim le mi vehveih zong thilrih ah an cang. Hi lio caan te hi thlarau mifim kan pa le pawl nih “Desolation” caan an ti. A sullam cu “the felt distance of God” ti a si ii, ‘Pathian hlatnak kan tem lio caan’ a si. Phungdang chim ahcun, Pathian umpi nak kan tem lo lio caan ti asi hnga.

            Hi Desolation ahhin pumpak zumtu hna nih Pathian kan sinah a um rua lo an ti ii vansang in an um lio caan a si. David Siangpahrang, Pathian he neihte in a nung tiah kan ruahmi, nih cun hi tihin vansaang in a au, “Pathian, Pathian, zeicadah na ka hlawt? Ka bawm ko sawh, tiah fakpi in ka au, sihmanhsehlaw bawmhnak cu a rah hlei lo. Chun ah nangmah cu kan auh, maw ka Pathian, sihmanhsehlaw na ka let lo; zan zongah kan auh, sihmanhsehlaw dinh ka hmu kho hlei lo” (Ps. 22:1-2). Hi bantuk zumtu pakhat nih sivaang ii a um hi thlarau tihal kan timi cu asi. Psalm ṭhiamṭhiam ah hi thlarau tihal hi, hi tihin, fiangdeuh in a langhter, “Sazuk nih rial tidai a ngaih bantukin maw Pathian nangmah cu kan ngai. Maw a nungmi Pathian nangmah cu ti haal in kan haal” (Ps. 42: 1-2). U le nau hna, nangteh hi Desolation hi nan temtuar lio a si maw? Si loah, Consolation maw nai nuamh pi ko rih?

            Hi thlarau tihaalnak hi kan temnak kong a phunphun a um ko men lai. Sihmanhsehlaw, tuzing ii ka chim duhmi cu kan sual ruangah si lomi, Sehtan riant ṭuannak zong a si lomi, Pathian nih zumtu pakhat zumhnak le thlarau ah tlamling si ve cang seh a ti ruang tu a si. Pa nih a fa cu a kut in a hruai camcin bal lo, ni khatkhat cu a kuttleih a thlah ii a mah tein a kar ter. Nu zong nih a fa cu hnuuk a dinh camcin bal lo, ni khatkhat cu hnuuk a phen ko. Pathian zongnih zungzal in kuttleih le hnuuk dinh an kan tim lo. Kan kuttleih  a thlah ii, hnuukthlum a kan thlen khi thlarau tihaal in kan veih titu a si deuh. Cu ruang ahcun mifim a cheu nih cun hi thlarau tihaal kan temtuarmi hi Pathian laksawng (the gift of Desolation) an ti. Cucaah, hi thlarau tihaal temtuar hi a herh ti zongah an ruah. U le nau hna, thlarau tihaal in na um ii, sivaang le vansaang ii khua na sak ii, Pathian he kan ii hlat ko rua lo hlahmaw tiah na ti lio a si ahcun, a si loah, na pawngkam zumtu pakhatkhat thlarau tihaal in a um ko tiah na theih ahcun, a tang lei hin thazaang lak kan sawm hna.

1)      Hi thlarau tihaalnak hin Pathian nih thlarau leiah patling nutling si hnaseh ti a kan duh: Mi tampi cu cacawn lio hi ca lawng cawn dingin kan rak ruah. Sihmansehlaw, Pathian nihcun ca (Theology) lawng si lo in thlarau lei thil zong cawng in theithiam ve hnaseh ti a kan duh. Cu bantuk ṭhiamṭhiam in a cheu cu rian (Pathian rian) hi ṭuan tawptawp ding lawng kan ruah ii buai ngai kan um hi Pathian lungtlinhnak a si rua tiah kan ruah. Sihmanhsehlaw, Pathian nihcun rian lawng ii buai lo in amah he ii pehtleih le thlarau leiah patling nutling si hnaseh tiah a kan duh.

2)      Hi thlarau tihaalnak hin Pathian nih thilthuk le biatak cawng hnaseh ti a kan duh: Paul nih hngakchia bantuk in rawl nem lawngte eidin ding kan si lo zia le rawlhak zong ei ii zuam ve a herhning a kan cawnpiak (Hebrews 5:11-14). Hi ka zawnah thilthuk le biatak ka ti tikah consolation ah ai nuammi pengmi si loin desolation zong a nun pi zia thiammi siding tinak a si. Phundang in kan chim ahcun, Pathian he neih tein umnak tem lawngah le, thlacam a kan leh cuahmah lawng ah nun ai ziakmi si loin, Pathian nih a kan hlah rua tiah kan tem lio zonah le kan thlacam a kan leh lo lio zongah nun a thiam ii, a tlupialmi si loin zeicaan poahah Pathian ṭhatnak a thei kho ii, zumhawk tlak in a nung thiammi si hnaseh ti a kan duh.

3)      A donghnak ah, hi thlarau tihaalnak hin Pathian nih kan lungthin chungah hmunhma sak a duh: A thiangmi Pathian cu hmun kipah a ṭhuto menmi Pathian a si lo. A thiangmi hmun lawngah um a duhmi Pathian a si. Mifim hna nih desolation hi “the process of purifying” bantuk zong in an ruah. Kan lungthin in kan thenh hnuah Pathian nih hmun ser a duh.

U le nau hna, thlarau tihaal in na um lio a si maw? Thlarau tihaal in khua kan sak lio a si ahcun, chimcia bantuk in, hi thlarau tihaalnak hi na sualpalh ruangah a si lo, Pathian nih an kaltak ruang zongah a si lo, Pathian rianṭuannak  a si caah, thluknak le rawhralnak ah hmang lo in, a mah Pathian nih zeidah a ka cawnpiak lai tiah a  hngalh zia thiam le a cawnpiakmi lak thiam tu ii zuam hna usih tiah hi kan hin ka van in sawm hna.

Pathian nih nan dihlak thlua in chuah ko hnaseh!

David That Mang