“PA” LE SUNHLAWIH NI HMANGIN KAN CAWN AWK NUN
(Lessons From Father’s Day)
By Robert Cung Cinzah
Baibal Caang Thim: Exodus 20:12; “Nan nu le nan pa kha upat hna u…”; Phungthlukbia 17:6 “Fale hna an sunparnak cu an Pale hi an si”; 1Korin 11:7 “…Pa cu Pathian mui a kengmi asi i Pathian sunparnak thlalang asi.”
Biahmaitthi:
Hmasabikah PCCF maivan hmangin thawngttha aa hrawmmi u le nau hawidawt vialte “Happy Father’s Day” tiah Bawi Khrih minin nan kut kan tlaih hna. Bawipa nih kan umnak cioah le kan tuahttuanmi cung cioah thluachuah kan pe ko seh. Tu kum “Pa le Sunhlawih Ni” (Father’s Day) kan nih PCCF chungkhar hna zong sullam ngei tein hmang kho tthan dingin lam a kan hruaitu Pa PATHIAN amin thangttha ko seh. Amen! Pa le Sunhlawih Ni hi kum fatin in kan hmang hna i mah ni nih hin “zeidah tthathnemnak a kan pek, zeidah a kan cawnpiak duh, asiloah mah ni nih hin zeidah aa tinhmi asi?” ti hi ruat tti hna usih ti ah sawm kan duh hna.
Biahramdomhnak
Pa le sunhlawih ni kan rak ngeih hi cu Pathian ka thangtthat tuk zeicaahtiah cun “Pa” le hi sunhlawih tlak hrimhrim an si i Pathian nih a kan fialmi nawlbia pakhat zong asi fawn. Hringtu Pa le Ni athawhkehnak tuanbia tu cu kan theih dih cio ko caah ka chim ti lai lo. Micheu cu vawleicungah nu le pa cungah thih tiang lungfaakmi le thinhungmi an um i an caah nu le pa hi harsatnak an tonmi vialte hrampi ansi tiah an ruah. Cun nu le pa nih fa siinak in hlawtmi, nu le pa nih fale hrang ruat loin an mah zawn lawng ruat in fale kha saram hmanin hramhram in ahmangmi (child abused) an rak um ve hoi, nu le pa sin in zawtnak tthalo tibantuk hna ichuahpi (ichawnh), nu le pa nih chikkhat thinhun ruangah fale cungah ningcang loin kutke hman ahmangmi zong an rak um rih. Nai ah USA ah a mah chungchuak fapa a thatmi nu kong News ah nan rel cio lai ka zumh. “Nu le Pa” hi sunhlawih tlak an um ve bantukin sunhlawih tlak lo zong an rak um ve kho ko tihi kan mithmuh kan hnatheih a si i vawlei he aa tthen kho lomi zong a si kan ti lai cu. Sihmanhsehlaw nu le pa hi zeibantuk an va si hmanh ah upat dingin Pathian nih Baibal Cathiang ah amah zuummi hna cu a kan cawnpiak i zulh hrimhrim dingin nawl a kan pek.
Nawlbia Pahra chungah “Nan nu le nan pa kha upat hna u, cu tin nan tuah ahcun, Bawipa nan Pathian nih an pekmi hna ram ah hin saupi nan um lai” (Exodus 20:12). Nawlpek timi hi tuah hrimhrim dingmi phun asi bantukin nu le pa upat hi kan ithimmi siloin kan tuah awk hrimhrim rian pakhat Pathian nih nawl a rak kan pek mi tu asi. Pa le upatnak kan pek hna hi pale hrang lawngah siloin fale nih Pathian lung kan ton khawh nak hnga caah le thluachuah vanlu zong kan hmuh nak hnga ca tu ah a rak si rih fawn. Asia ram tampi ah cun nu le pa biaknak timi (ancestor worship) hi alaar ngaingai i ram tampi ah hmuh khawh ansi hna, mah biaknak i amuru cu nu le pa hi kan thluachuah hrampi an si I an lung kan fahter hna ahcu sunghzatlaknak nih kan innchungkharah a kan tlunh ti zumhnak in arami asi. Nu le pa an nun lio lawngah bia loin an thih hnu tiangah an biak caamcin rih hna. Nu le pa abiami hna hi an nun zoh tikah an tuahttuanmi ah an hlawhtling ngaingai i Khrihfa tampi nak in an nun zoh dawh deuh i an nung kho deuh kan ti lai cu. Ka ruah lengmang ve tikah Pathian nih nan nu le nan pa kha upat hna uh arak timi hi an rak pemh ve hlah maw ti hna ka ruat. Cucaahcun nu le pa upat hi kan nih Khrih zuummi kan caah cun Pathian nih nawlbia akan pekmi zong asi pinah fale hna kan ca hrimhrim ah thluachuah hmuhnak tawh pakhat arak si ti hi philh hna hlah usi tiah ka duh. Pale hi mithmuh pathian ansi tiah Kawlte nih an zumh. An chim duh ttheo tawn mi cu “Pathian, Nu le Pa, Sazate” tiah phung an thluuk. Korin cakuat chungah Mithiang Paul nih Pale cu Pathian sunparnak thlalang ansi tiah a ti mi zong hi Kawlte nih an rak pemh ve ko hlah maw aw ti ruah awk a um ngai. Zuumlotu (unbelievers) tiah kan ruahmi hna Kawl (Burmese), Tuluk (Chinese), le Japan mi (Japanese),…etc hna nih nu le pa an sunhlawih ning hna le an upat ning hna, an nawl an ngeih ning hna le an cawimawi ning hna, an nun lio lawng hlah an thih hnu tiangah athlum a al an ei ah an philh bal hna lo ning tibantuk an nunziadawh hna khi kan nih Laimi (Khrih Zuumtu aa ti mi) nih kan cawnttha asiloah cawn awk tlak nunziadawh ngai an si tiah ka ruah.
“F.A.T.H.E.R” timi biafang in cawn awk nun le dirhmun langhternak:
Faithful
Admirable
Trustworthy
Honorable
Edify
Responsible
Biatlangkawmnak
Kan lai pipu phungthluk ah “nu le pa luruh hmanh nih fale thluachuah a pek khawh” ti asi. “Pa” le Sunhlawih Ni ah hringtu pale nih nunpi tilomi zong kan um lai cun pale biakchonh awk ttha tilo i a um mi zong kan um lai cucaahcun tuchun ni tiang hringtu pale nih nunpi rihmi PCCF hawidawt hna “Pa le Sunhlawih Ni” ah hin pale caah thlaza cam in le Pa Pathian sinah thluachuah bongmal halpiak hna usilaw alamkip in Pale hi upatnak pe hna usih tiah kan sawm hna. Pale hi mithmuh Pathian ansi bang dawt khawh chungin dawt izuam hna usilaw Pathian nih akan kamhmi thluachuah zong kan dong hrimhrim lai tiah ka zumh. Cun innchungkhar ah “Pa” dirhmunah adirmi kan si ahcun acunglei i ka langhtermi F.A.T.H.E.R sullam hmangin Pathian ah zumh awk tlakmi le kan innchungkhar cung zongah zumhtlak in nun le zohchun tlak nun in siseh, Pathian nih akan khinhmi rianah bochan tlakmi si le kan hruaimi chungkhar si hna seh, mipi si hna seh, an hmaiah ttihzah upat awk tlakmi si zuam buin nitin kan nunnak ah le kan tuahttuanmi cio ah aa biatakmi le ‘Pa’ nih arian asimi ah rinhchan tlakmi le rian a upatmi si i zuam hna usilaw Bawipa nih kan nun, kan innchungkhar, kan Khrihfabu le kan ram zong adamter hrimhrim ko lai ti hi tuchun ni ah hawidawt toidornak he sawm kan duh hna. “Pa” dirhmunah a dirmi caah zohchuntlak (model) pale pali (Enoch, Noah, Abraham, le Joshua) hna hmangin kan nun i zoh zungzal hna usih tiah kan sawm duh rih fawn hna. Atheih lawng theimi siloin kan theihmi hrimhrim hi nitin aa nunpimi le atakin ahmangmi kan si khawh nak lai Pa Pathian nih veel kan ngeih hram ko seh! Bawipa nih abia kan zapi caah athar in thluachuah kan pek piak hram ko seh.
Tampi kai lawm,
No comments:
Post a Comment