Sunday, June 16, 2013

BAWIPA NIH ABRAHAM TIAH AUH AN DUH
Genesis 17:4-5
Biahmaithi:     
            19th Century lio i Scottish Pastor Andrew Bonar nih a rak chim mi cu, “Pa (Father) ti mi cu fa le caah mah le mah i zumh khawh lonak  dir hmun in mah le mah i zumh ngamnak dir hmun ah a kan hruaitu, ruahchanhnak a ngei lo mi kha ruah channak lam a kan hmuhsak tu le mah le mah thazang dernak hmun in Pathian zangfahnak(God’s Grace) chungah thazang a kan thawn ter kho tu” an si tiah a rak ti. John Piper nih a chim ve mi cu, “ A tling mi pa (a perfect Father) cu Vancung a pa (Heavenly Father) lo in nun aa zuam mi le chungkhar nih a mah keneh zul kho ding in nun a chim kho tu” an si ati.  Cu caah Pa (Fathers) le nihin rian nganbik, duty in si lo in responsibity in chungkhar caah kan i khinh ti hi theih a biapi ngai ngai. PA(Father)  ruangah Chungkhar nih thluachuah an hmu kho i PA (Fathers) hna ruangah miphun nih thluachuah an hmu kho. Bawipa nih PA (Fathers) le vialte caah sihna seh ti a kan duhpiak mi pakhat te a um cu cu “MIPHUN VIALTE PA) si ding hi asi.
PA (Father) cu:
Petu “Provider”: Pathian cu a fa le vialte caah kan herhmi thil vialte petu (God of Provider ) asi bantuk in PA (Father) cu chungkhar caah “PE TU” “provider” rian khinh kan si ve. Adam sual tluk hnu ah Pathian biakhiahnak cu na thlan hri pi he na tuan mi na ei lai ti hi asi. Cu nih cun kan tuan mi (work) kha kan rian (Job) ah a caan ter. Pathian nih a kan duh piak mi cu kan tuan mi (Work) kha lawmhnak (Joy) ah caan ter hi asi. Cu caah Pathian nih kaphnih har nam a kan pek i cu cu kan tuan mi (work) kha rian(Job) kha lawmhnak (Joy) ah can ter ding hi asi. Pa le hna chungkhar caah na tuan mi na rian kha chungkhar caah lawmhnak petu si ko usih. Pa le cu:
1.      Chungkhar caah lawmhnak mithmai panhnak petu PA
2.      Chungkhar caah hmailei a tha bik mi ruahnak petu PA
3.      Chungkhar nih, rosung bik asi mi Zungzal nunnak, Khrih ngeihkhawhnak ding Pathian bia in cawmkeng tu PA
Zokhenhtu( Protector): Zei bantuk chungkhar paoh nih kan herh mi cu chungkhar ah nawl ngeitu bik ti mi kan herh bik mi asi. PA (Father) cu chungkhar caah nawl ngeitu bik asi ti cu a ho poah nih kan pom mi asi ko. Hi bantuk sining a ngei lo mi hna(society) chungah kan hmuh khawh mi cu, mino caah tih nung mi, sii le ai tha lo hmannak(Drug abuse), Mah le mah i thahnak (suicide), nu le pa sualnak kongah(Sexual promiscuity) hna nih hin mino tampi cu rawhralnak a phak ter hna. Cu caah PA( Father) cu chungkhar caah zohchun awktlak(model) asi awk asi. Hi vialte rawhralnak chung in zohkhen le khenkham khawhnak he aa tlak mi nunzia cu PA(Father) nih a ngeih dingah hin a biapi ngai ngai.
Hi ralhrang chungin chungkhar him tein chiahkhawhnak ding ahcun:
1.      Upat awktlak nunzia a ngeimi PA kan si a hau. Cu cu nitin na nunzia nih a co te ding (Earn) asi lai.
2.      Thih hnu zungzal rawhralnak phak lonak dingah PA cu chungkhar caah tlangbawi (Priest), Chungkhar Pathian bia he nitin an nun a zohkhenhtu PA asi awk asi.
Dantat tu( Punisher): Phungthluk i na dawt mi na fa cu va chim hrin, kan lai lei sining tein kan chim ahcun na dawt mi na fa cu a sual tikah fungfek in va tu va chim hrin ti hi asi hnga. Chungkhar ah fa le chimhhrin le dantat tikah PA le tampi cu kan thinhun bu in dantatnak he chimh hrin kan hmang tawn. Child Psychologist Sigmund Freud nih a chim mi cu, “Zeitik hman ah na thinhun lio ah na fa kha dantatnak pek in chim hrin hlah. Fa le chimh hrin le dantat hi kan mah kan sining (pride) diriamhnak caah a si awk asi lo, dawtnak ruangtu ah kan chimh hrin hna awk asi” tiah arak ti. A sual mi cu dantat ding asi cu kan Bible zong nih a kan cawnpiak mi asi. Pathian dantat ning tu hi PA (Fathers) vialte nih kan i cawn awk asi. Pathian dantatnak cu “Sual man cu thihnak asi i a sual ko mi kha a sual lo tiah biakhiahnak” a kan tuahpiak hi asi. Efesa 6:4 chungah “Nu le Pa hna nan fa le kha an thinhun seh tiin ti hna hlah uh, Pathian bia he tu cawnpiak hna uh” ti hi asi. Na fa cu:
1.      Dan na tat i na chimh hrin tikah zohchun awktlak nunzia na ngeihmi le Khrih dawtnak in chim hring.
2.      Nangmah kaa chung in a chuak mi bia nak in Pathian hmurka chung in a chuak mi Pathian Bia in na chimh hrin ah cun Vancung khua a um mi kan PA kan lawhnak a lang deuh lai.
Pastor (Priest): Joshua nih, a mi Israel mi hna sinah a chim mi cu, “ Kei le ka inn chungkhar nih cun Bawipa rian lawng kan tuan ko lai” ti hi asi. PA(Fathers) le hna,  Pathian le chungkhar karah  pehtlaihnak rian a tuantu tlangbawi rian a kan khinh hi kan philh lo awk ah a biapi ngai ngai. Chungkhar caah Bawipa hmai ah kun in bawipa bia  ruah tu, Chungkhar lungkhat rualrem tein khuasaknak ding caah bawipa hmai ah kun in thla a cam zungzal tu, Chungkhar nih Khrih nun an ngeih i zungnzal nunnak a ngeih khawhnak dingah Khrih thawngtha bia phuangtu PA le kan si ding hi Pathian nih a kan duh piak mi cu asi.
Biadonghnak:
            Pathian nih Abram kha Abraham tiah a min a thlen tikah, nang cu miphun vialte pa na si cang lai. Nangmah thawngin Mi vialte nih thluachuahnak an co lai. Na chungkhar caah thluachuah petu, rawhralnak in an luatnak hnga Pathian nawlbia in cawmkengtu na si lai ti hi asi. Dawt mi u le nau hna, Chungkhar caah taksa, thinlung, thlarau ah an herh mi a petu dingah PA( Father) ah an thim, Chungkhar kha Him te le duhdim tein an nun khawhnak dingah zohkhenh tu PA ah an thim i , Chungkhar kha zungzal nunnak an ngeih i Chungtling tein Khrih nunnak  an I hrawm khawhnak ding caah PA ah an thim.
“NIHIN AHHIN KAN BIAK PATHIAN NIH ABRAHAM TIAH AUH AN DUH HRINGHRAN VE KO”

Pastor Lai Uk Thang

No comments: