By Nawl Hre Cin
Reading text: Luke 8: 22-25
Introduction
Hi bible cacang hi Jesuh khrih le a zultu pawl khual an rak tlawn lioah a rak cangmi thil asi. Minung kan nunnak a kan hmuhsaktu cacang asi tiin ka hmuh. Minung kan nunnak timi hi Galilee rili cung i khual a tlawngmi bantuk kan si. Kan chuahni in kan thih tiang a kal cuahmahmi, khual a tlawngmi kan si. Khual kan tlawn cuahmah lioah thlichia rilet bantuk asimi harnak hna nih a hun kan den, kan ruah lomi thil tampi hna kan ton tawn. Cu bantuk pawl kan ton tikah minung kan nunnak hi zeidah a lawh tawn i zeitindah kan nun awk asi ti tianghi hi cacang nih fiang tein a hun kan hmuhsak. Hi cacang cherhchan in a biapi ngai tiah ka ruahmi thil pathum hun ceih ka duh. Cu hna cu (1) harnak ton caan (2) harnak caan lioah kan sining le (3) harnak tei khawhnak hriam hna hi an si.
1. Harnak Ton caan
Minung nih harnak kan ton tik ahhin Pathian he kan i hlat caah tiin ruah asi tawn. Harnak timi hi mitha lo mi hna caah pathian dantat nak phun in hmuh asi. Nihin niah laimi nih harnak kan tong cuahmah tikah Evanelist pawl cheukhat nih cun Pathian dantatnak asi tiin a chimmi zong an um. Asinain hi bible cacang chung i harnak an ton lio caan kan zohthan asiahcun zultu pawl le Jesuh khrih hmunkhat te i khual an tlawn ti lio caan a raksi. Hi nih a langh termi cu harnak timi hi Pathian he a naibik kan um ti lio caan zongah kan ton lenmangmi sining asi zia kha alang. NT scholar minthang William Barcley hi a thei lo kan um lai lo dah. Voikhat cu a fanu a thihnak cungah mitam nawn sinin cakuat a rak hmuh. An timi cu William Barcley na fanu hi thihnak a tonmi hi nangmah na zumhnak a hman lo ruangah Pathian nih an kawhnak asi, cucaah na zumhnak hi thinh cang tiah anti. William Barcley nih a timi cu khrihfa ka simi hi harnak hrial dingah asi lo, asinain nihin niah hi bantuk harnak ka ton ko buah inn khawhnak thazang ka ngeihmi hi ka zumhnak ruangah asi tiah arak ti hna. A hmantuk ka ti, khrihfa timi hi harnak hrial asi lo. Zei tluk pathian a theimi pa, Evengelist pa, zong kha harnak cu a tong ve thiamthiam lai. Pathian he hmunkhat te i khual kan tlawn ti lio can zongah harnak timi cu a rak kan tlunhhnawh khomi asi. Cucaah khrihfa timi hi harnak ton lo si loin, harnak tonmi cung i Jesuh khrih kan zumhnak thawngin teitu kan si ding tu kha hi bible cacang nih a kan hmuhsakmi asi.
2. Harnak ton lio caanah minung kan sining
Minung nih harnak kan ton tik ahhin Pathian hi a um lo maw ti tiangin can tampi balhalnak kan tuah tawn. Cucu psalm chung zongah david siangpahrang zong nih a rak ruah vemi asi, cun jesuh khrih hrimhrim zong nih vailam cung i tar asi lio ahcun kapa kapa ziah na ka kaltak tihi a bia hmanmi asi. Cucu minung nih harnak kan ton caanah kan ruah tawnmi thil, minung kan sining asi tawn. Biakam hlun chung i Ester cauk hi canon tuah lio ah bible ah telh an rak duh lo. A ruang cu hi cauk chungah hin Pathian timi biafang voikhat hmanh a hman lo caah biaknak cauk asi lo tiin ruah a rak si. Asinain hi cauk ahhin Pathian timi biafang a telh lo caah Pathian a um lomi a lo nain hi cauk a huap in kan rel tikah Pathia hi hi cauk chung i tuanbia vialte a sertu asi tihi indirect in an langhtermi asi. Cu bantuk cu si, kan nunnak ah Pathian timi hi a um lomi a lo tawn nain Pathian timi hi kan nunnak vialte a sersiamtu a tlaitu a rak si timi hi al awk tha lomi sining asi. Hi cacang chung i harnak an ton lio caan zong hi kan zohthan ahcun Jesuh khrih cu arak i hngilh cuahmah len lio asi. Kan nunnak ahhin Pathian hi aa hngilh bantuk in a um tawn, sihmanhsehlaw zeitik dah an ka auh te lai ti aa bawh pengmi Pathian asi. Zultu pawl cu an thin a phang tuk i kan thi dih cang lai hi ta tiah luat nak lam an kawl. Kan lawng tal a zaang deuh hnga maw an ti i an thil hna an hlawh dih, zei a hleihlei lo. Minung sinak in cun tlamtling khitkhat tein an i zuam sek, sihmanhseh law thlichia cu a dai hlei lo. Hi lio can i zultu pawl nih an philhmi cu an pawng i Jesuh khrih a rak um ko hi asi. Thlichia tilet vialte cungah nawl a negitu khrih kan pawng ah a um ko tihi a ruah awk hrim ah an rak hngal ti lo. Can tampi ahcun harnak kan ton tikah kan mah minung sinak in hetchat tiah phisin kan i zuam tawn, asinain khrih kan pawng a um hi a ruah awk kan theih lo can a tampi. Minung nih hin tampi cu kan tuah khawh ve ko hnga, asinain kan thil ti khawhnak le kan hngalhtheihnak hna hi ri a rak ngeimi a bite lawng asi, pathian bawmhnak timi a herhmi kan si. Pathian cu emanuel pathian, kan sinah a kan umpi zungzalmi pathian asi. Pathian kan sin a um ti theih hi khrihfa kan sinak i a muru (essence) pakhat asi. Zeicaahtiah cun ethic leiin kan chim asiahcun pathian he kan umti ti a theimi nih cun thil sual an tuah ngam ti lo. Cun harnak kan ton can zongah pathian kan sin aum ti a theimi cu milung lawm an si, zeicaahtiah anih an i hnemhnak cu pathian ahkhan asi. Voikhat cu mipa pakhat nih a fa le pathum kha lente celh nakah a kalpi hna i taye yatha an i cit. An chuah hnuah an pa nih ka fa le nan tih maw tiah a hal hna. A fa le pahnih nih cun ka pa kan tih tuk, atu hnu cu kan lut ti lai lo tiah anti. Asianin a hniang bik nu nih a lehmi cu kei cu ka tih tuk ko nain na kut kha ka tlaih tikah nangmah ka pawngah na um ko ti kha ka tehih i ka zei a poi ti lo tiah ati. Minung kan si bantukin harnak kan ton caan ahhin kan thin aphang kan um thiam tawn lo, hun tonthan ding zong kan ngamh ti lo. Asianain hi lio caan ahhin pathian kan sinah a um tihi philh hna hlah u sih. Pathian kan sinah a um ko ti a theimi nih cun zei thil ton paohah thin pang ding a um lo. Cucaah zeitik can paohah pathian kan sinah a um ko ti theih ding hi hi cacang nih a hun kan hmuhsak thanmi asi.
3. Harnak tei khawhnak hriam
Hmanung bikah Jesuh an va thangh tikah, Jesuh nih an thin a phanning a hmuh hna tikah a zaang a fak hna lo, a thin tu a hung. Khuazei ahdah nan zumhnak cu a um kun tiah Jesuh nih a mawhchiat hna. Harnak kan ton caan i ther le phang i kan um len i, kan mah sining in phisin kan i zuam tuk mihi Pahtian nih cun a kan mawh chiat, a mah tu ahhin 100 ah 100 ka hngatchan hna seh titu hi a duh deuhmi asi. Cucaah pei bible nih Bawipa na Pathian cu na lungthin dihlakin na bochan lai (trust the lord with all you heart) tiah a kan ti cu. Tu chan ahcun fulltime in rian a tuan minak hin full heart in a tuanmi hi uar deuh asi cang. Kan khrihfa buu chung zongah pastor pawl nih full time in an kan umpi nain full heart an kan um pi lo can a tam tuk. Full heart in an si lo chung cu church zong a thangcho kho lai lo. Can tampi ahcun khrihfa zong hi full time in kan si nain full heart in kan si lo can a tam tuk. Cu ko nihcun khrih fa kan sinak a dawhter lo. Cucaah Pathian kan zumhning le kan I bochanning zong hi full heart (100 ah 100) bakin asi awk asi. Mark 6 chung kan zoh asiahcun nazarath khua i Jesuh an hlawt nak kong kha kan hmuh. Jesuh khrih nih (miracle) khuaruahhar thil pawl a tuah tikah Nazareth mipi nih cun an zum kho lo. A ruang cu Jesuh khrih cu Nazareth ah a thang vemi asi tikah, a family backgroung in asi ning dihlak tiang an theihmi pa asi. Cu pa nih khuaruahhar thil an hmaika i a tuah tikah cun an zum kho lo, an lung hrinh. Cucaah kha bible cacang kan zoh asi ahcun kha ka hmun ahkhan jesuh khrih nih miracle a tuah kho lo timi kha kan hmuh (Mark 6:5). Jesuh khrih nih miracle a tuah kho lo timi hi hiaka lawng ahhin ka hmuh rih i a tuah khawh lonak a ruang cu an zumhnak a um lo caah si ( because of their lack of faith). Pumpak cio Kan nunnak zong ahhin pathian nih miracle timi hi tuah a timh zungzal ko, asinain caan tampi pathian miracle kan nunnak i a can khawh lonak, a dawn khan tu bik cu kan zumh lo nak hna hi an si. Cucaah zumhnak timi hi kan caah teinak a rak si, zumh lo nak nih cun thinphannak le thlalaunak lawng a chuah pimi asi. Hebrew 11 nihcun zumhnak loin Pathian lungton khawh asi lo ati. Cucah zei harnak kan tonmi paoh kan tei khawhnak ding kan hriam thabik cu kan zumhnak hi asi. Kan tonmi paohah Pathian bochan nak he tei kho tu kan si ding hi hi bible cacang nih a hun kan hmuhsak thanmi asi.
Conclusion
Hi bible cacang nih a kan hmuhsak bantuk in Galilee rili cung i khual a tlawngmi hna hi minung kan sining he aa khat bakmi si. Kan khualtlawnnak lam ahhin harnak hi zeitik caan paohah kan tong kho. Pathian he kan umti lio caan te zongah kan ton kho men. Khrihfa timi cu harnak hrial si loin kan zumhnak he harnak tei tu kha asi. Cun hi bantuk vawlei harnak kan ton lio caanah minung kan sining cun kan thin a phan tawn, asinain Pathian hi kan pawng teah a um zungzalmi asi tihi philh hlah usih. A hmanung bikah zeithil kan ton mi paoh kan tei khawh nak ding cu pathian i bochan nak le Pathian sin i kan ngeihmi zumhnak lawnglawng in asi kho ti kha hi bible cacang chungin kan cawn khawhmi asi le hi capar in langhter ka duhmi asi. kan zapi caah Pathian nih thluachauh kan pek piak ko seh. Amen.
No comments:
Post a Comment