By Nawl Hre Cin
Bible Cherhchan: Acts 1:6 -8
Biahmaithi
Lamkaltu cauk chung kan hun kau sinin a ngan pakhatnak ah kan hun hmuh cawlhmi cu Jesuh Khrih thihnak in a thawhthan i ni sawmli chung zultu pawl sinah aa langhnak kong kha asi. A ni sawmlinak ah zultu pawl he Olives tlang cungah zanriah an hmang ti hna. Cu lio ah zultu pawl nih Jesuh kha," Bawipa Isreal mi uknak cu a tu bak ahhin maw na pek than cang hna lai?" tiah an hal. Zultu pawl nih zei ca'h dah hi bantuk bia halnak hi lungtho ngai hin an hal hnga? A tawinak in chim ahcun, vawlei caandongh tikah cun, Jesuh nih bia a rak kamh hna bantukin, amah Khrih kha siangpahrang a si lai i zultu pawl hi bia ceihtu bawi kan si lai tiah an rak i ruah chan ruangah asi (Matt.19: 28 ).
Asinain Jesuh nih a hun lehthanmi hna an theih tikah an khuaruah a har. A lehmi hna cu " ka pa nih a mah nawlngeihnak chung i a chiahmi ni le caan cu nan nih ngalh awk a hreh lo" ti kha asi. Phundangin kan chim ahcun, hihi kong hi cu nanmah zeihmanh nan i ceih awk a um lo ti he khin aa khat bak ko. Asi! Vawlei caan a dongh tik i zei kan can te lai ti pawl hi minung ceih dingmi rian asi hrim lo. Nihin ni kan chan zong ahhin Jesuh Khrih zeitikdah a rak lai , vawlei caan zeitikdah a dongh lai ti le vawlei caan a dongh tikah zeidah kan can te lai ti pawl hna hi kan mah minung nih kan ceih a hreh lomi rian a rak si. Asi kunah khrihfa hna i kan rian cu zeidah asi kun hnga? Jesuh nih, " thiang Thlarau kah nan sinah a ra lai i thawnnak an pek hna lai. Cuhnucun Jerusalem khua le Judea ram le Samaria ram le vawlei cung khua za kipah ka Thawngtha kha nan phuan lai" tiah ati hna. Khrihfa mi hna i kan rian cu mission riantuan asi. Mi vialte kha Jesuh khrih kong chimh, cun Khrih nih Zei dah kan ca'h a rak tuah i zei dah a tuah rih lai timi kong chim kha kan rian cu asi. Khrihfa kan rian cu mission asi.
1. Mission riatuan cu Khrih a kan fialmi nawlngaih asi
Jesuh khrih hrimhrim nih zultu pawl hna kha mission riantuan ding a rak fial hna. Lamkaltu 1:8 kan zoh asi cun ka ca'h tette nan si lai tiah a ti hna. Cun Matt. 28:20 chungah Jesuh nih zultu pawl sinah a timi hna cu, " Van le vawlei nawlngeihnak vialte cu pek ka si cang ! Vawlei cung khua zakip ah va kal u law ka thawngtha kha va chim u.A ka zummi paoh kha pa le fa le Thiang Thlarau minin tipilnak va pe hna u, cun kan cawnpiakmi hna kha va cawnpiak ve hna u. Cun hihi philhhlah u, vawlei caandongh tiangin a zungzal nan sinah ka um lai". Jesuh khrih i a kan fialmi cu doctrine kong pakhat le pakhat, buu khat le buu khat i al asi lo, khua zakip i a thawngtha va phuan tu kha asi. Cucu mission kan timi cu asi. Cuca'h mission raintuan cu Khrih a kan fialmi nawlngaih asi.
2. Mission cu Thiang Thlarau thawnnak lawngin asi kho
Jesuh nih zultu pawl sinah, "Thiang Thlarau kha nan cungah a ra lai i thawnnak in nan khat lai. Cun ka Thawngtha kha Jerusalem, Judea, Samaria in vawlei khua zakip tiangin nan chim lai" tiah ati hna. Zumtu pawl nih cun Thlarau thawnnak timi hi kan hreh bikmi asi. Thlarau timi hi Hebrew he Greek he an hmanning zoh tikah thli (Wind) or thaw (breath) timi he suallam aa khatmi an si. Genesis chung kan zoh asiahcun sernak tuanbia ah Pathian Thlarau (Thli pi) cu ti cungah aa chawk ti kha kan hmuh. Pathian nih mipa cu tlakin aser, i a hnar ah thaw (thli or thlarau) a hun pek hnu lawngah nunnak a hung ngei ti kha kan hmuh. Cucaah hi pathum hi Bible cacang tampi ah hmanning aa khatmi an si. Cuningasiahcun minung timi hi Pathian Thlarau thawnnak kan chung i chemhnawh kan si hnu lawngah nunnak taktak a ngeimi kan si. Pathian thaw, or thli or Thlarau thawnnak chemhnawh kan si hlan cu tlak sawhsawh kan si. Khrihfa buu asi zongah Pathian Thlarau thawnnak um lo ahcun inn sawhsawh he aakhat. Thlarau thawnnak a um lomi buu cu inn (building Or Institution) sawhsawh men asi ko. Lamkaltu cauk chung kan zoh asiahcun, Peter nih Thawngtha a chim i minung thongthum an lung an i tleng, i cu thok cun khrihfa kan hung karh cawlhnak kha kan hmuh.. Asinain thil sining zohthan ahcun kha ni i mipi lung a thlengtu kha Peter i holh (holhtheihlo) a hmanmi kha asi lo. Mipi lung a thlengtu le Thawngtha a karhtertu cu Thiang Thlarau riantuannak tu asi.
Nihin ni i missionary tampi hna zong nih thlarau thawnnak hi an hreh cio. Nihin ah cun misssion subject bakin Doctor tiang a cawngmi hi kan ram chung hmanhah an um pah cang. Asinain Lai mi nih CCOC an thlahmi zongah Doctor cu an rak um lo, nain Pathian nih a umpi hna i an hlawh tling ko. Cuti i ka ti tikah fim cawnnak hna hi ka doh bia asi lo. Asinain Minung i kan hngalh theih nak hi limit a ngei mi a bi te khi asi, cuca'h kan mah nak a thawng deuhmi, mi pakhatkhat sin i bawmnak timi kha kan hreh zungzal mi asi. Cucah thawnnak in a khatmi Thlarau bawmhnak hi kan hreh. Johan 20: 21-22 kan rel asi ahcun Jesuh nih a timi hna cu, " Ka pa nih a ka thlah bantuk in kan thlah vehna. Cun a timi rihmi hna cu , "Thiang thlarau kha hmu hram ko u". Mission riantuannak ding caah cun minung fimnak lawngin si loin thlarau hmuh hmasa ngeih hmasa kan hreh. Mission rian cu Thlarau lawng nih tlam a tlinter khawh.
3. Mission cu thoknak le tinhnak a ngei
Jesuh nih, "ka Thawngtha hi Jerusalem le Judea ram vialte le Samaria ram le vawlei khua zakip in nan chim lai" tiah ati hna. Mission i aa thoknak hmun cu Jerusalem asi. Jesuh nih a chimh ka hna ah cun zultu pawl nih an rak zum lo. Jerusalem hi mission a dongnak asi lai tiah an rak zumh. Cu ti i an zumhnak a ruang cu, Vawlei caan a dongh tikah cun Jerusalem hi kan center asi lai i hi ka in hin vawlei kan uk lai tiah an rak ruah caah asi. Asinain Jerusalem cu mission a rak i thoknak tu asi ai. Nihin ni ah kan Jerusalem hi kan theih cio a hreh cang.
Kan Jerusalem hi kan mah le kan local church hna asi kho men. Asinain kan philh lo ding cu Jerusalem hi a thoknak lawng asi rih hih. Khrihfabu tampi le khrihfa tampi hna cu hi Jerusalem tiang lawng hi tuan kna i tim i hi leng hi peh kan i tim ti lo. Hi hnuah hin kan Judea ram kan theih rih a hau.
Judea timi cu Martha , Mary le Lazarus hna in an inn kha asi. Cun Zacchaeus i a inn a um nak zong kha Judea ram chung Bathany khua asi. Cu inn pawl ah cun Jesuh nih a cawnpiak hna i khamhnak Thawngtha an cohlannak kha kan hmuh. Lazarus zong nih thihnak in nunnak a hun hmuhthan nak kha kan hmuh. Cucaah Judea timi nih a sawh khawh mi cu a tlau lio cuahmah mi inchungkhurkhar (family) pawl sin i Thawngtha va chim khi asi. Lazarus bantuk i chungkhar chungah a thi lio cuahmah mi hna kha nunnak asimi khrih sin i rak ratpithan ding kha asi.
Cu dih hnu ah cun samaria ah kal kan hau rih. Samaria timi hi rak nautat ngaimi miphun ansi. Judah miphun pawl nih cun an khua zong an ttawl duh lomi hna an si. An thil hmanmi zong hrawmh an duh lomi miphun an si. Nehsawhmi miphun ah ruahmi an si. Cucah Samaria timi nih a sawh khawhmi cu mi nih zei i rel lomi pawl kha an si. Nihin niah Sifah mi hna, Zu a ding i mi nih a hrial in hrialmi hna pawl kan pawngkam ah tampi an um len ko hih. Cu hna pawl nih Pathian Thawngtha an theihkhawh thannak hnga mission rian tuan ding fial kan si hih.
A dongh nak ah cun vawlei khua za kip tiang i thawngtha chim ding rian kan ngei. Ziah khrihfa buu chung i na piangthar e thar lo e ti tiang lawngin ma kan ni zat ko lai. Kan pawngkam ah Buddhist hna tampi an um tung. Khrih fa nih mission kan tuan lo ah aho nih dah a kan tuahpaik lai. Vawlei khua zakip timi nih a sawh duhmi cu Khrih khamhnak Thawngtha a thei rih lomi hna paohpaoh kha ti duhnak asi ko.
Cucaah Jerusalem hi mission i a thoknak asi i cu in Judea, Samaria le vawlei cung khua zakip, Pathian Thawngtha a thei rih lomi hna paoh sin i Thawngtha chim kha kan rian asi. Mission timi cu thok nak le tinhnak a ngei.
Conclusion
A donghnak bik ah langhter ka duhmi cu Mission timi cu a chim in chimmi si loin mah pum i pek in taun dingmi rian asi. Jesuh khrih nih ka thawngtha va phuan u tiah a kan ti bantuk in, mission riantuan timi cu Khrih i a kan fialmi nawl zulh asi.Cu mission rian hlawhtling tein kan tuan khawhnak dingah cun Thiang Thlarau thawnnak kan hreh. Cun mission rian kan tuan tik ahhin kan i thoknak hmun in vawlei cung khua zakip, Khrih Thawngtha a thei rih lomi hna paoh sih tiang i va phuan ding hi kan rian asi.
No comments:
Post a Comment