Saturday, January 31, 2009

Kum Thar 2009 Chung Ah

by Van Cin Thang

Phi 3:14, 15; Eph 4:22-24, Is 42:16

Bia hmaithi
Christmas a hung liam cun lungchungah kumthar nih ahung zulh colh than! Kum thar a thawhkehnak (its original) cu khua le ram zohhoih in aa lo cio lo. Jewish historian pa Josephus nih cun kumthar cu September le October thla hrawngah hin asi awk a si a ti.. Roman consul nih BC 150 hrawng January ni 1 hi kumthar ni in a canter. Hi ni ahhin vawlei cung pumpalung tamdeuh nih kan hman ve cio ve. Roman history kan zoh sicun, hi khuasik can, kumthar ni can ahhin Roman pawl cu zu he sa he, an rak i nuam i, ningcang lo in an can arak hman bik ni can si. Kanmah lautu zong, January 1 ni hi kumthar in kan hman ve i, hi kumthar hrawnghrang ahhin a khuakip ah"Khuvhna Kyia" (Lautu New Year Festival) puai tuah a si. A tu ahcun Lautu/ram chung lawng hmanh si lo in vawlei cungkhua cul in lautu mi kan umnak kip ah tuah a si cang. Lautu American pawl cu kan hnu zarh ahkhan an tuah cang. Cun Lautu Philipines pawl zong Pathian nih tluangte in lam akan hruai ahcun January 3rd ahhin tuah kan i timh ve. Hi puai hi nomhnak men lawng si lo in Pathian nih kumkhat chung lam a kan hruainak kha lawmhnak le kan thawhkehnak phunlam kilveng zohkhennak le upatpek nak zong a si.
Kum thar chung kan lut fatin te in, hmailei kan koltung( goal) zeidah si ti theih fiang set lo in kumthar voi zeizat, kumzeizat, kan rak hman cang, kan liamter cang cio hnga.. Kumthar hi a liamcia mi kan can hna chung i kan rak palhnak chungin fimnak ilaknak le thanchohnak caan in kan hman awk a si. Cun hnulei can hna zohthannak can zong in kan hman awk a si i, kan philh, hnawh dihnak ni can zong a si awk a si ve. Apostle Paul nih, "hnu lei thil kha philh i hmailei thil banh hi kaa zuam lengmang mi asi. Cu caah kawltung lei ah cun laksawng hmuh awkah khan ka tli" ( Phi 3:14,15) tiah a ti. Kumthar hi kan nun hlun hna vialte hnawh dih i, Kum tharchung ah timhtuahnak thar he kan thawkthan can zong asi bantuk in, kan vun kaltak cangmi kumhlun chung i Pathian a kan dawtnak,zohkhennak, le thluahchuah kan hmuhmi cungah lunglawmhnak bia kan chimnak caan zong in kan caan hmang cio hna u sih. Cu caah tutan, kan phan bal rih lo mi kum thar 2009, chungah hin thil pathum nunpi bu in lut hna u sih ti kan sawm hna.
Kawl tung he: [With setting the goal]
Nihin ah mitam pi cu hmailei caah timhtuahmi goal ngeiset lo le fiangset lo in asi tikpoah ah si ko seh tin a nungmi , a tlawnglengmi kan tam. Hi hi thanchohnak a dawnkhamtu hrampi pakhat a si ve. Hmailei caah goal ngei hi Krih fa kan nunnak a bia ngaingai mi le kan tlorh lengmangmi pakhat a si ve. Michael De Montaige nih a ti mi cu; [The soul that has no established aim losses itself], Fek te in Tinhmi ngei lo mi pa/nu/ nunnak cu amah te in a tlau. Cun Washington lving nih a ti ve mi cu: [Great minds have purposes, others have wishes], Mi cheukhat nih lungchung in duhnak, saduhthahnak an ngei i, Khua kaupi a ruahkho mi hna nih cun timhmi an ngei. Timhmi cu tuahduhnak lungthin men lawng si lo in, ka tuahhrim lai tiah lungchungah bia khiaknak he hmailei ah kal khi asi . Cun Bible thiang zongnih fiangte in akan cawnpiak ve mi cu [Where there is no vision people perish] "Pathian nih a hruai lomi miphun cu ningcang loin khua an sa. Pathian nawlbia a zulmi cu cu lunglawmmi an si" Pro 29:18. Cu caah zungzal a nungmi Pathian fa kan si bantuk in a nungmi ruahchannak kan ngei awk asi. Pathian nih hngalh hna seh tiah a kan duhpi mi zong a hngalh kho tu kan si awk asi. Cucu Pathian he ipehtlaihnak thawngin hngalh khawh asi. Krih fa nun cu hmai lei a kalmi nun a si bantuk in, hmailei a hmuhkho mi zumhnak le ruahchannak , timhmi target/goal tung kan ngei cio a herh. Cucu Pathian nih kan Bawipa Krih Jesuh thawngin cunglei nunnak i a kan kawh hi a si. (Phil 3:14b). Cun taksak lei in nunak pawcamnak ca i timhmi zong ngei a herh ve B.Th kumkhatnak ka rak kai lio ah Notebook pakhat ka rak icawk ve. A khuh (cover) cungah ca aa tial mi te nihin tiang ka philh kho lo. " Goal keeps us Going" ti si. Cu nihcun khuaza a ka ruatter i, a hman ngai ka ti. Minung hi tinhnak kanngei mi te nihhin hmailei ah a kan kal ter ton. Ramkip ah kan phak cio mi zong hi timhnak kan rak ngeimi ruangah khan a si ko. Cucaahcun hi kum thar ahhin, ruahnak thar timhmi thar he a fek mi kawltung ngei cio hna u sih law, hmai lei ah vorhchih hna u sih.
Nunnak thar/Krih nun he, [With New life in Christ]
Tu kan chan cu, IT chan asi bantuk in a zei thil poah, thil thar, model thar, Brand new a hung chuak colh lengmang. Khulrang te in thil aa thlen chan a si. Everything is changing very fast in this age. A zeipoah thil thar cu duh cio, uar cio a si. i cawk cio a si. Sihmansehlaw, zumtu nang le kei caah cun hi vawlei cungthil thar hna nak in thlarau thil tu khi kan uar deuh awk le kan i cawk deuh awk asi. Nunnak ah a herhmi thil cu kan uar awk kan cawk awk a si ve ko. Asinain cunglei thil hi a biapi deuh in kan chiah awk si. Krih ah nunnak thar (IICor 5:17) a ngei rih lo mi nih nunnak thar kan icawk awk a si i, a ngeicia mi zong nih thawnter chinhnak caan siter hna u sih. Hi chan tiluang nihhin Pathian philh i vawlei cung thilri thar phunphun, model thar phunphun chungah a kan pil pi nak hnga lo, Krih ah nunnak thar kan ngeimi hi kan tharter, tthawnter zungzal ding hi abia pi ngaingai. Kan thinlung le kan ruahnak ah serthan mi kan si zungzal awk asi. (Eph 4:23).
Kan nih krihfa ca cun, kumthar ni thengmang lawng hi nithar si lo in, nifa te hi ni thar, kumthar cu a si ve ko.( Tahnak hla 3:23). Cucaah a tu caan ahhin Pathian ah kan nunnak kan izohthan (reflection)caan le kan man kan ikhiak thannak(re-evaluation)caan siseh law 2009 kumthar chungah Pathian caah a nun kho chinhchin tu si izuam hna u sih. Paul nih II Cor 4:16b " Kan mihring sinak cu duhsah te in zorchin lengmang hman seh law kan thlarua sinak cu ni khat hnu ni khat a thar chin lengmang" a ti bantuk in Pathian ah kan nuncu thar chinter lengmang hna u sih. Pathian nih kan nunnak pakhat cio ah pum in hngalhnak thar ngei peng hna seh ti a kan duh.

Pathian he [With sensing God's presence]
Cun nihin tiang Pathian nih a kan umpi bantuk in tu 2009 kum chung zong ah aa thlengbal lo mi (Heb 8:13) kan pathian nih a kan umpi ve rih lai ti hngalhnak he Kumthar chungah lut hna u sih ti sawm kanduh hna. Thil pakhatkhat maw harnak pakhatkhat maw kan tontik ah cu kantonmi harnak teinak ding caah kan cungah bomchanh awktlak mi thil, hniamnam si lo ah hawikom tha maw pakhatkhat kan ngei hna ahcun kan hnangam, kan ral tha deuh ton bantuk in Kan nunnih Pathian biatak tein aa bochan kho ve poah cu harnak zong kan tei khawh ton, kan tuar in kho deuh ve. Kan hna a ngam i, kan inuam. Pathian sin zong kan i pek kho deuh ve. Kan thawng deuh ve. Cucu Pathian a kan umpi peng, a ka bomtu a si ti kan zumhnak thawngin a si. Krihfa nun cu Zumhnun a si. A nungmi zumhnak kan ngei lo ahcun a phungmen Krihfa kan si tinak si. Zumhnak locun Pathian lung ton khawh a si lo ( Heb11:6). Cun zumhnak thawngin thiam coter kan si, kham kan si. PaThian nih um pi peng a kan duh.Cun a zeibantuk thil,harnak, ngeichiatnak, lunglawmhnak, kan ton zongah, a khuaika hmun le ram kan va phak zongah Pathian nih a kan um pi zungzal ti hi hngalh, zum zungzal hna seh ti zong hi a kan duh fawn. Isai. 42:16 chungah "A mit a cawmi ka mi cu, an kal bal lonak lam khan ka kalpi hna lai. Muinak cu ceunak ah ka canterpiak hna lai i an hmai i lam bingbo cu lam mil ah ka seh hna lai. Hi thil hi tlolh lo te in ka tuah hrimhrim hna lai." Cun Isa 46:4 chungah " Keimah cu nan Pathian ka si i nan tar i nan ttuak a par tiang kan zohkhenh hna lai. Keimah nih kan ser hna i kan zohkhen hna lai, kan bawmh hna lai i kan chuah hna lai."
Cu caah u le nau hna, hi kumthar chungah hin Pathian nih a kan umpi peng , Amah cu a ka hungphen cu a ka bomhchanh tu a si ti zum bu in hmailei kan kawltung lei ah kan kal hna sicun kan lam atluang lai i, nunnak ah changllanges hna zong hlawhtlinnak he teitu kan si ko lai. A sunparnak langhter tu kan si lai.
Pathian nih hi kumthar 2009 chungah nan cawlcanghnak kip ah in um pi hna sehlaw, AMAH he nunnak thar i hrawmh bu in, hlawhtlinnak he nan i timhmi Kawltung cio ah thluachuahnak he lam in hruai hram hna seh!

No comments: